واکاوی سازه‌های مثبت روان‌شناختی در حوزه مشکلات رفتاری برونی‌سازی شده: نقش واسطه حمایت اجتماعی ادراک‌شده در رابطه نیازهای بنیادین روان‌شناختی دانش آموزان نوجوان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار روان شناسی و آموزش کودکان استثنایی، گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، عضو هیات علمی دانشگاه تبریز ، تبریز

2 کارشناسی ارشد روانشناسی تربیتی،دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

3 کارشناسی ارشد تحقیقات آموزشی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی،دانشگاه خوارزمی تهران ، تهران ، ایران

4 استاد روانشناسی تربیتی، گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، عضو هیات علمی دانشگاه تبریز ، تبریز ، ایران.

چکیده

این پژوهش با هدف بررسی نقش واسطه‌ای حمایت اجتماعی ادراک‌شده در رابطه بین نیازهای بنیادین روان‌شناختی و مشکلات رفتاری برونی‌سازی شده انجام شد. روش پژوهش همبستگی و جامعه آماری شامل تمام دانش آموزان مقطع متوسطه دوم شهر ارومیه در سال تحصیلی 1398-1397 بود که نمونه پژوهش به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای و با در نظر گرفتن نسبت 10 تا 20 آزمودنی به ازای هر متغیر و احتمال ریزش، 400 نفر تعیین شد. ابزار پژوهش شامل مقیاس نیازهای بنیادین روان‌شناختی دسی و ریان، مقیاس حمایت اجتماعی ادراک‌شده چندبعدی زمیت و همکاران و فرم خودسنجی نوجوان آخنباخ و رسکورلا بود که بعد از حذف 28 پرسشنامه مخدوش و داده‌های پرت 372 پرسشنامه با روش الگویابی معادله‌های ساختاری و با استفاده از نرم افزار AMOS ویراست 24 تحلیل شدند. نتایج نشان داد که الگوی ساختاری پژوهش برازش مناسبی دارد و ارضای نیازهای بنیادین روان‌شناختی هم به صورت مستقیم و هم به صورت غیرمستقیم از طریق حمایت اجتماعی درک شده بر مشکلات رفتاری برونی‌سازی شده اثر منفی و معنادار دارد. در نتیجه یافته‌ها حاکی از نقش ارضای نیازهای بنیادین روان‌شناختی و حمایت اجتماعی درک شده در کاهش مشکلات رفتاری برونی‌سازی شده دانش آموزان نوجوان بود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Study of Positive Psychological Structures in the Externalizing Behavior Problems Area: The Mediating role of Perceived Social Support in Adolescents' Basic Psychological Needs.

نویسندگان [English]

  • Shahrouz Nemati 1
  • Seyed ghasem Mosleh 2
  • Aref Hossein Pouri 3
  • Rahim Badri 4
1 Associate Professor of Faculty of psychology and Educational Sciences, University of Tabriz, Tabriz, Iran.
2 M.A in Educational Psychology, Tabriz University, Tabriz, Iran
3 M.A in Educational Research, kharazmi University, Tehran, Iran
4 Professor of Faculty of psychology and Educational Sciences, University of Tabriz , Tabriz, Iran
چکیده [English]

The present study aimed to investigate the mediating role of perceived social support in the relationship between basic psychological needs and externalizing behavior problems. The research design was descriptive-correlational and the Statistical population included all the senior high school students in Urmia city in 2018-2019. The sample included of 372were selected by using the random cluster sampling method. The participants completed the Multidimensional Scale of Perceived Social Support by Zimet et al (1988), Basic Psychological Needs Scale by Deci & Ryan (2000), and Youth Self-report Scale by Achenbach & Rescorla (1991). The results of structural equation modeling indicated that Satisfying basic psychological needs had a negative direct effect on externalizing behavior problems and the Satisfying basic psychological needs had a negative indirect effect on externalizing behavior problems through perceived social support. The findings suggested the importance of basic psychological needs and perceived social support in reducing externalizing behavior problems.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Basic Psychological Needs
  • Externalizing Behavior Problems
  • Perceived Social Support

مراجع

حبیبی عسگرآباد، مجتبی.، بشارت، محمدعلی.، فدایی، زهرا و نجفی، محمود (1388). بررسی ساختار عاملی تأییدی، اعتبار و روایی مقیاس خودگزارشی مشکلات رفتاری نوجوانان ایشنباخ (YSR): دوقلوهای همسان و ناهمسان، مجله روانشناسی، 1(1):1-18.
رضایی، مریم (1395). بررسی ارتباط بین حمایت اجتماعی ادراک‌شده با نیازهای روان‌شناختی در زنان سرپرست خانوار، کنگره بین‌المللی جامع روانشناسی ایران، تهران.
سلیمی، عظیمه.، جوکار، بهرام و نیک پور، روشنک (1388). ارتباطات اینترنتی در زندگی: بررسی نقش ادراک حمایت اجتماعی و احساس تنهایی در استفاده از اینترنت، مطالعات روان‌شناختی،5(3): 81-102.
مینایی، اصغر (1385). انطباق و هنجاریابی سیاهه رفتاری کودک آخنباخ، پرسشنامه خودسنجی و فرم گزارش معلم، پژوهش در حیطه کودکان استثنایی،19(1): 588-529.
میرز، لورانس.، گامست، گلن و گارینو، ا.جی (2006). پژوهش چندمتغیری کاربردی (طرح و تفسیر)، مترجم حسن‌آبادی، حمید رضا و همکاران(1391)، تهران: رشد.
هومن، حیدر علی (1385). مدل یابی معادلات ساختاری با کاربرد نرم‌افزار لیزرل، تهران: سمت.
Baytemir, K., Demirtaş, A., & Yildiz, M. (2018).The mediation role of perceived social support in the relationship between interpersonal competence and self-esteem in married individuals. Current Issues in Personality Psychology, 6(3): 200-211.
Deci, E., & Ryan, R. (2017).Self-determination theory.Basic Psychological Needs in Motivation, Development, and Wellness. New York: The Guilford Press.
Ebesutani, C., Bernstein, A., Martinez, J. I., Chorpita, B.F., & Weisz, J.R. (2011). The Youth Self Report: Applicability and Validity Across Younger and Older Youths. Journal of Clinical Child & Adolescent Psychology, 40(2): 338-346.
Fousiani, K., Dimitropoulou, P., & Michaelides, M.P. (2016).Perceived Parenting and Adolescent Cyber-Bullying: Examining the Intervening Role of Autonomy and Relatedness Need Satisfaction, Empathic Concern and Recognition of Humanness. Journal of Child and Family Studies, 25 (7): 2120–2129.
Guerra, C., Ocaranza, C., & Weinberger, K. (2016).Searching for Social Support Moderates the Relationship between Polyvictimization and Externalizing Symptoms: A Brief Report. Journal of Interpersonal Violence, 1-10.
Gutiérrez, R.B., & Herráiz, E.D., (2020). Social support and self-perception in bullying roles, annals of psychology, 36(1): 92-101.
Houtepen,J.A.B.M., Sijtsema, J.J., Van der Lem,R., Van Hooydonk, I.C.J., & Bogaerts,S.(2019).Social support, attachment and externalizing behavior in forensic patients with attention-deficit hyperactivity disorder.International Journal of Law and Psychiatry, 64: 106-116.
Habibi Asgarabad, M., Besharat, M.A., Fadaei, Z., & Najafi,M. (2009).Confirmatory factorial structure, reliability and validity of the Achenbach Youth Self-Report Scale (YSR): Monozygotic and Dyzigotic twins.Journal of Clinical Psychology, 1(1): 1-18 (Text in Persian).
Jang, H., Kim, E.J., & Reeve, J. (2016).Why students become more engaged or more disengaged during the semester: A self-determination theory dual-process model. Learning and Instruction, 43: 27-38.
Johnston, M.M., & Finney, S.J. (2010).Measuring basic needs satisfaction: Evaluating previous research and conducting new psychometric evaluations of the Basic Needs Satisfaction in General Scale. Contemporary Educational Psychology, 35(4): 280-296.
Kahle, S., Utendale, W.T., Widaman, K. F. & Hastings, P.D. (2018).Parasympathetic Regulation and Inhibitory Control Predictthe Development of Externalizing Problems in Early Childhood.Journal of Abnormal Child Psychology,46(2): 237–249.
Krabbenborg, M.A.M., Boersma, S.N., van der Veld, W.M., Vollebergh, W.A.M., & Wolf, J.R.L.M. (2017).Self-determination in relation to quality of life in homeless young adults: Direct and indirect effects through psychological distress and social support, The Journal of Positive Psychology, 12(2): 130-140.
Liu, L., Wang, H., Chui, W. H., & Cao, L. (2018).Chinese Drug Users’ Abstinence Intentions: The Role of Perceived Social Support.Journal of Drug Issues, 48(4): 519–535.
Liga, F., Ingoglia, S., Inguglia, C., Coco, A.L., Cricchio,M.G.L., Musso, P., Cheah, C., Rose L., & Gutow, M.R. (2017).Associations Among Psychologically Controlling Parenting, Autonomy, Relatedness, and Problem BehaviorsDuring Emerging Adulthood.The Journal of Psychology,151(4): 393-415.
Mukhtar, S., & Mahmood, Z. (2018).Moderating Role of Perceived SocialSupport between Perceived Parenting Styles and Relational Aggression in Adolescents.Journal of Aggression, Maltreatment & Trauma,27(8): 831-845.
Minaee, A. (2006).Adaptation and standardization of Child Behavior Checklist, Youth Self-report, and Teacher’s Report Forms.Journal of Exceptional Children, 6(1): 529-558 (Text in Persian).
Meyers, L.S., Gamst, G., & Guarino, A. J. (2006).Applied multivariate research: design and interpretation.Translated by Hamid Reza Hassanabadi et al, Tehran: Roshd (Text in Persian).
Oostdam, R.J., Koerhuis, M.J.C. & Fukkink, R.G. (2018).Maladaptive Behavior in Relation to the Basic Psychological Needs of Students in Secondary Education.European Journal of Psychology of Education, 34(3): 601–619.
Panmei, A., Manju, M., & Anjali, M. (2018).Adjustment Pattern of Youth across Different Socio-Economic Groups in Manipur.Indian Journal of Positive Psychology, 9(3):423-426.
Pushkarev, G. S., Zimet, G. D., Kuznetsov V. A., & Yaroslavskaya E. I. (2018). The Multidimensional Scale of Perceived Social Support (MSPSS): Reliability and Validity of Russian Version.Clinical Gerontologist, 7115-7130.
Ros, R., Gregg, D., Hart, K.C., & Graziano, P.A.(2018).The Association between Self-Regulation and Symptoms of Autism Spectrum Disorder in Preschoolers with Externalizing Behavior Problems. Journal of Psychopathology and Behavioral Assessment, 40(4): 714-724.
Rezaie, M. (2016).The Relationship between perceived social support and basic psychological needs in female-headed households.International Congress of Iranian Psychology, Tehran (Text in Persian).
Salimi, A., Jokar, B., & Nikpour, R. (2009).Internet Communications in Life: Investigating the Role of Perceived Social Support and Loneliness in Internet Use. Psychological Studies, 5(3): 81-102(Text in Persian).
Symeou, M., & Georgiou, S. (2017).Externalizing and internalizing behaviours in adolescence, and the importance of parental behavioural and psychological control practices .Journal of Adolescence, 60: 104-113.
Stone, L.L., Mares, S.H.W., Otten, R., Engels, R.C., & Janssens, J.M.(2016). The Co-Development of Parenting Stress and ChildhoodInternalizing and Externalizing Problems.J Psychopathol Behav Assess, 38: 76-86.
Shin, H., Ryan, A., & North, E. (2019).Friendship Processes Around Prosocial and Aggressive Behaviors: The Role of Teacher–Student Relatedness and Differences between Elementary-School and Middle-School Classrooms. Merrill-Palmer Quarterly, 65(2): 232-263.
Tian, L., Zhang, X., & Huebner, E.S. (2018).The Effects of Satisfaction of Basic Psychological Needs at School on Children’s Prosocial Behavior and Antisocial Behavior: The Mediating Role of School Satisfaction.Frontiers in Psychology, 9 (548): 1-13.
Tsilika, E., Galanos, A., Polykandriotis, T., Parpa, E., & Mystakidou, K. (2019).Psychometric Properties of the Multidimensional Scale of Perceived Social Support in Greek Nurses.Canadian Journal of Nursing Research, 51(1): 23–30.
Vandenkerckhove, B., Brenning, K., Vansteenkiste, M., Luyten, P., & Soenens, B. (2019).The explanatory role of basic psychological need experiences in the relation between dependency, self-criticism and psychopathology in adolescence.Journal of Psychopathology and Behavioral Assessment,1-15.
Vansteenkiste, M., Niemiec, C., & Soenens, B. (2010).The development of the five mini-theories of self-determination theory: an historical overview, emerging trends, and future directions, in Timothy C. Urdan, Stuart A. Karabenick (ed.) The Decade Ahead: Theoretical Perspectives on Motivation and Achievement, 16:105 – 165.
Van Petegem, S., Antonietti, J., Eira Nunes, C., Kins, E., & Soenens, B. (2020).The Relationship between Maternal Overprotection, Adolescent Internalizing and Externalizing Problems, and Psychological Need Frustration: A Multi-Informant Study Using Response Surface Analysis. Journal of Youth and Adolescence, 49(12): 162–177.
Vansteenkiste, M., & Ryan, R.M. (2013) On Psychological Growth and Vulnerability: Basic Psychological Need Satisfaction and Need Frustration as a Unifying Principle.Journal of Psychotherapy Integration, 23: 263-280.
Walker, G.J., & Kono, S. (2018).  The effects of basic psychological need satisfaction during leisure and paid work on global life satisfaction. The Journal of PositivePsychology, 13 (1): 36-47.
Zhang, Y., Zhang, X., Zhang, L., & Guo, C. (2019).Executive Function and Resilience as Mediators of Adolescents' Perceived Stressful Life Events and School Adjustment.Frontiers in psychology, 10: 446-455.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار