بررسی رابطه بین رفتار اطلاع‌یابی در وب و تفکّر انتقادی مطالعه موردی: دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه الزهرا(س)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه الزهرا(س)

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطة رفتار اطلاع‌‌یابی در وب و مهارت‌های تفکّر انتقادی دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه الزهرا(س) در سال تحصیلی91-1390 بود. این پژوهش به روش کمّی و به‌صورت پیمایشی انجام شد و از طریق نمونه‌گیری طبقه‌ای تصادفی، تعداد 212 نفر به عنوان نمونه بررسی شدند. ابزار پژوهش دو پرسشنامة آزمون مهارت‌های تفکّر انتقادی کالیفرنیا فرم ب و پرسشنامة محقق ساخته در ارتباط با رفتار اطلاع‌‌یابی در وب براساس مدل مهو و تیبو(2003) بود که روایی آن با استفاده از نظر خبرگان و چندتن از دانشجویان مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری بررسی شد و پایایی آن نیز با محاسبه آلفای کرونباخ 0.94 برآورد شد. یافته‌ها نشان داد که رابطة معناداری بین مهارت‌های تفکّر انتقادی و رفتار اطلاع‌‌یابی دانشجویان در وب وجود ندارد و سطح تفکّر انتقادی دانشجویان در 8 دانشکده یکسان، اما رفتار اطلاع‌یابی آن‌ها متفاوت است. نتایج دیگر پژوهش این بود که دانشجویان به میزان زیادی ازاینترنت/وب استفاده می‌کنند و در فرایند اطلاع‌یابی خود، فعالیت‌های متنوعی را به کار می‌گیرند. فعالیت‌های آن‌ها عبارت از شروع (شناسایی موضوع و یافتن منابع)، پیوندیابی، مرور، نظارت، تمایز، استخراج و شبکه‌سازی، تأیید و مدیریت اطلاعات است. همچنین میانگین مهارت‌های تفکّر انتقادی 12.87 به‌ دست آمد که نشان از ضعف این مهارت‌ها دارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

An Investigation of the Relationship between Information Seeking Behavior on the Web and Critical Thinking (A Case Study of MA Students of Alzahra University)

نویسندگان [English]

  • Amir Ghaebi
  • Robabeh Amiri Pari
چکیده [English]

Today, the World Wide Web is adding a new dimension to the students' information seeking behavior and they need to be able to evaluate different information that are found on the web. So, using critical thinking skills is necessary when using web resources. Accordingly, the purpose of this research was the investigation of the relationship between information seeking behavior on the web and critical thinking skills of master’s students of Alzahra University in the academic year of 2012-2013.Systematic categorical random sampling was used and finally 212 questionnaires were analyzed. Data was collected using two instruments including California Critical Thinking Skills Test (CCTST- form B) and a researcher-made questionnaire of information seeking behavior on the web according to Meho and Tibbo model (2003), the validity of which was confirmed using experts’ views. The reliability of the researcher-made questionnaire was estimated using Cronbach alpha and it turned out to be 0/94. The results showed no significant relationship between critical thinking and information seeking behavior on the web and the mean of students' critical thinking skills in eight faculties was the same but their mean scores for information seeking behavior were different. The students used internet a lot and in their information seeking process employed a variety of activities. Their activities on the web included: identifying subject and finding information resource, chaining, browsing, differentiating, monitoring, extracting, networking, verifying and information managing. The mean score of students' critical thinking skills was 12.78, indicating the low power of this skill among students under study.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Information seeking behavior
  • World Wide Web
  • Critical thinking skills
  • Master students
  • Alzahra University

مراجع

اسلامی، ا.(1382). مقایسه توانایی تفکّر انتقادی دانشجویان ترم‌های اول و آخر پرستاری شاغل در بیمارستان‌های منتخب دانشگا‌ه‌های علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی ایران، تهران و شهید بهشتی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد پرستاری گرایش داخلی و جراحی. دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی ایران. دانشکده پرستاری و مامایی.
آقایی، نجف (1390). رابطه بین مهارت‌های تفکّر انتقادی و سلامت عمومی دانشجویان. پژوهش نامه علوم ورزشی.7(13).56-55.
ابطحی، حسین و ترابیان، محسن (1389). بررسی تحقق اهداف آموزش عالی بر اساس سند چشم انداز بیست ساله کشور با روش فرایند تحلیل سلسله مراتبی(AHP)، پژوهش در نظام‌های آموزشی. 4(8):31-60.
اطهری،ز. شریف، م. نعمت بخش، م. بابامحمدی، ح. (1388). ارزیابی مهارت‌های تفکّر انتقادی و ارتباط آن با رتبه آزمون سراسری ورود به دانشگاه در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان. مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی، 9(1)، 5-12.
بابازاده، مجید (1388). بررسی رابطۀ بین مهارت‌های تفکّر انتقادی با سواد اطلاعاتی دانشجویان کارشناسی ارشد دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبایی. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، تهران.
باقری نژاد، زهره (1389). بررسی رابطۀ انگیزش و تفکّر انتقادی با کاوش اینترنتی ارادی مطالعه موردی: دانشجویان دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی مازندران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات.
جاویدی کلاته جعفرآبادی، طاهره و عبدلی، افسانه (1389). روند تحول تفکّر انتقادی در دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد. مطالعات تربیتی و روان‌شناسی،11(2)، 120-103.
خسروجردی، محمود و قربان جهرمی، رضا (1386). بررسی رابطۀ تفکّر انتقادی دانشجویان کارشناسی ارشد با رفتار اطلاع جویی آ‌ن‌ها. اطلاع‌شناسی، (1و2 ): 134-150.
خلیلی، ح؛ سلیمانی، م.(1382). تعیین اعتماد، اعتبار و هنجار نمرات آزمون مهارت‌های تفکّر انتقادی کالیفرنیا فرم ب. مجله دانشگاه علوم پزشکی بابل.2،84-90.
طهماسبی لیمونی، صفیه.، قیاسی، میترا.، نوشین‌فرد، فاطمه و طهماسبی، سلیمه (1391). تأثیر سطح تفکّر انتقادی اعضای هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بابل بر رفتار اطلاع‌یابی آن‌ها. به کوشش علی اصغر رضوی و میترا قیاسی. با همکاری دانشگاه آزاد اسلامی واحد بابل، جایگاه تفکّر انتقادی در آموزش علوم کتابداری و اطلاع رسانی(ص165-186). تهران: چاپار و باران اندیشه ایرانیان.
عسگری، محمد و ملکی، ساسان (1389). اعتباریابی، رواسازی، و هنجاریابی آزمون مهارت‌های تفکّر انتقادی کالیفرنیا برای دانشجویان. فصلنامه اندازه‌گیری تربیتی. شماره1: 146-169.
علوی، محمدعلی (1381). قرآن، زبان و تفکّر. گلستان قرآن. شماره 126: 5-10.
وقارسیدین، ابوالفضل.، ونکی، زهره.، طاقی، شهین و ملازم، ز.هرا(1387). تأثیر راهبرد پرسشگری متقابل هدایت شده در گروه همتایان بر مهارت‌های تفکّر انتقادی و آگاهی فراشناختی دانشجویان پرستاری. مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی، 8(2)، 340-333.
Bataineh, O. &Alazzi, K. F.(2009). Perceptions of Jordanian secondary schools teachers towards critical thinking. International Education, 38(2), 4.
Bradshaw, A. Bishop, J. Gens, L. Miller, S. Rogers, M. (2002).The relationship of the World Wide Web to thinking skills. Educational media international, 39(3-4), 275-284.
Facione, P.A. & Facione N. C.(1998). The California critical thinking skills   test. The California Academic Press U.S.A.
Chen, H.y. & Chang, C.Y. (2005).Personal Epistemological Beliefs, Critical Thinking Abilities, and Information-Seeking Behavior of College Students. In P. Kommers& G. Richards (Eds.), Proceedings of World Conference on Educational Multimedia, Hypermedia and Telecommunications 2005 (pp. 1836-1840). Chesapeake, VA: AACE.
Ennis, R. H. (1962). A Concept of Critical Thinking. Harvard Educational Review, 32(1), 81–111.
Jacob, S. M. (2012). Analyzing critical thinking skills using online discussion forums and CCTST. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 31, 805-809.
Johnson, C. S., Dweck, S. C., Chen, S. F., Stern, L. H., Ok, S., & Barth, M. (2010). At the intersection of social and cognitive development: Internal working models of attachment in infancy. Cognitive Science, 34, 807–825.
Meho, L.I. &Tibbo, R.H.(2003). Modeling the information-seeking behavior of social scientists: Ellis's study revisited. Journal of the american society for information science and technology, 54(6):570–587.
Paris, P. G. (2002). Critical Thinking and the Use of the Internet as a Resource.International Education Journal, 4(1), 30-41.
Paul, R., and Elder, L. (2006). critical thinking: Learn the Tools the best thinker use. New Jersy: Pearson, Printice Hall.
Weiler, A. (2005). Information-seeking behavior in Generation Y students: Motivation, critical thinking, and learning theory. The Journal of Academic Librarianship, 31(1), 46-53.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار