طراحی الگوی تربیت اخلاقی در آموزش عالی بر مبنای آموزه‌های اخلاقی قرآن کریم از دیدگاه تفسیر المیزان بر اساس روش داده بنیاد

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دوره دکتری برنامه ریزی درسی دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران

2 استاد تمام برنامه ریزی درسی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

3 استاد فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

چکیده

پژوهش حاضر باهدف «طراحی الگوی برنامه درسی تربیت اخلاقی در آموزش عالی بر مبنای آموزه‌های اخلاقی قرآن کریم از دیدگاه علامه طباطبائی با روش داده بنیاد» انجام‌شده است. روش پژوهش، کیفی و از نوع داده بنیاد است چون شکل‌گیری الگوی برنامه درسی تربیت اخلاقی در آموزش عالی پدیده دینی-فرهنگی است. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه آیات قرآن کریم و تفاسیر مرتبط باتربیت اخلاقی تفسیر المیزان است، کلیه آیات قرآن کریم به‌عنوان جامعه آماری در نظر گرفته شد و آیات مربوط به تربیت اخلاقی به‌عنوان نمونه آماری مورد شناسایی و تبیین قرار گرفت. بررسی نتایج آزمـون t (تی همبسته) به‌منظور بررســی وضــعیت موجــود و مطلــوب مؤلفه‌های شناسایی‌شده تربیت اخلاقی نشان داد کـه در خصـوص وضـعیت موجـود و مطلوب برنامه درسی تربیت اخلاقی در آموزش عالی، تفاوت معنـاداری بـین میــانگین نمونــه و میــانگین فرضــی جامعــه در ســطح معناداری 01/۰ وجود دارد. همچنین یافته‌های داده بنیاد نشان داد که بر مبنای الگوی برنامه درسی تربیت اخلاقی در آموزش عالی توانمند سازهای اجرای الگوی برنامه درسی تربیت اخلاقی در آموزش عالی شامل فرهنگ تربیت اخلاقی، ویژگی‌های تربیت اخلاقی، سیاست‌ها و اهداف محیطی، عوامل تسهیل‌کننده و موانع و ویژگی پذیرندگان منجر به تحقق نتایج تحقیق الگوی برنامه درسی تربیت اخلاقی در آموزش عالی می‌شوند. یافته‌های روش دلفی جهت اعتبار یابی حاکی از آن است که شاخص های شیوه شناسی تربیت اخلاقی، ویژگی دانشجویان، عوامل تسهیل‌کننده، شرایط زمینه‌ساز، اصول تربیت اخلاقی و موانع پیش روی تربیت اخلاقی که از مبانی نظری استخراج‌شده بودند، مورد تأیید قرار گرفتند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Designing a model of moral education in higher education based on The basis moral teachings of the Holy Quran and perspective of َAlmizanInterpretation based on the Grounded Theory

نویسندگان [English]

  • zakiya abbasi 1
  • hasan malaki 2
  • Saeed Beheshti 3
1 PhD student in Curriculum Planning, Allameh Tabatabai University, Tehran, Iran
2 Full Professor of Curriculum Planning, Allameh Tabatabai University, Tehran, Iran
3 Professor of Philosophy of Islamic Education, Allameh Tabatabai University, Tehran, Iran
چکیده [English]

The present study with the aim of "designing of moral education in higher education based on the ethical teachings of the Holy Quran and view of Allameh Tabatabai with the Grand the theory" done. The research method is qualitative with G.T. The statistical population of the research includes all Quranic verses and related interpretations of the ethical interpretation of al-Mizan's . All verses of the Holy Qur'an were considered as a statistical society, and the verses related to moral education as a statistical sample were identified. The results of t-test in order to investigate the present and desired status of identified components of moral education showed that there was a significant difference between the mean of the sample and the hypothesized mean of the situation regarding the existing and desirable moral education curriculum in higher education There is. Also, the findings of the foundation data showed that the model of moral education curriculum in higher education, the empowerment of implementing of moral education in higher education, including the culture of moral education, the characteristics of moral education, environmental policies and objectives, facilitating factors, and the barriers and characteristics of the recipient leads To achieve the results of the research, model of moral education in higher education is achieved.
Findings of the Delphi method show that indicators of ethical education, students' characteristics, facilitators, underlying conditions, principles of moral education and barriers to ethical education, which were extracted from theoretical foundations, were confirmed.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Moral education
  • higher education
  • Grounded Theory

مراجع

ادیب، یوسف.، فتحی آذر، اسکندر ومولا قلقاچی، سمیه(1394). مطالعه تجربیات اساتید و دانشجویان دانشگاه تبریز از توجه به اخلاق پژوهش؛ مطالعه ای پدیدارشناسانه،راهبرد فرهنگ 29، 178-149 .
اکرمی، ایوب(1392). فرایند تربیت اخلاقی انسان در قرآن با نگاه به ترتیب نزول سوره و آیات. رساله دکتری- دانشگاه فردوسی مشهد، دانشکده الهیات و معارف اسلامی.
امین خندقی، مقصود و پاک مهر، حمیده(1391). آموزش معیارهای اخلاق پژوهش: ضرورتی انکارناپذیر در برنامه‌های درسی در آموزش عالی، اخلاق در علوم و فناوری،7(4): 30-19.
آرمند، محمد(1387). طراحی الگوی مطلوب تربیت اخلاقی در دوره متوسط بر اساس نقد الگوی تربیت منش. رساله دکتری- دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده علوم انسانی.
اشتراوس، انسلم.، کور بین، جولیت(1998). مبانی پژوهش کیفی، فنون و مراحل تولید نظریۀ زمینه‌ای، ترجمۀ ابراهیم افشار، 1391، تهران: نی.
بهشتی، سید صمد و رضایت، غلامحسین(1394). تحلیل داده‌های کیفی با نرم‌افزار NVivo 10، تهران: سخنوران.
جام‌خانه، کیوان(1390). تربیت اخلاقی در دوره ابتدایی: تحلیل محتوای کتاب‌های فارسی بخوانیم. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه کردستان، دانشکده ادبیات و علوم انسانی.
حیدری، محمدحسین.، اعرابی، زینب و امامیه، راضیه(1391). بررسی تطبیقی ارزش‌ها در اسلام و لیبرالیسم و دلالت‌های تربیت اخلاقی آن، اسلام و پژوهش‌های تربیتی،4(8): 58-106.
داودی، محمد(1385). تربیت اخلاقی در سیره پیامبر (صلی‌الله علیه) و اهل‌بیت (علیه‌السلام).پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت‌معلم دانشکده علوم انسانی.
دانایی فرد، حسن و امامی، مجتبی(1386). تاملی بر نظریه پردازی داده بنیاد. اندیشه مدیریت،1(2) :69-97.
داوری اردکانی، رضا(1396). اخلاق در عصر مدرن، تهران: سخن.
ذوعلم، علی(1380). شاخص‌های تربیت دینی از نگاه قرآن کریم، قم: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه.
ربانی، رسول و شهابی، سیامک(1389). بررسی ارزش‌های اخلاقی جوانان شهری اصفهان، مجله مطالعات و پژوهش‌های شهری و منطقه‌ای، 5(2):9-77.
صادق زاده قمصری، علی‌رضا(1391).گامی فراسوی گسترش تحقیقات علوم تربیتی بر اساس آموزه‌های وحیانی اسلام، قم: کتاب اول، مجله مطالعات تربیت اسلامی.57-76.
طباطبائی، محمدحسین(1385). تفسیر المیزان، مترجم: محمدباقر موسوی همدانی، قم: جامعه مدرسین.
فراست خواه، مقصود،(1385).جایگاه سازوکارهای «اخلاقیات حرفه‌ای علمی» در تضمین کیفیت آموزش عالی ایران، اخلاق در علوم و فناوری،1(1): 28-13.
فخرآل علی ، فرزاد و میرزا محمدی ،سعید(1396). تاثیر فناوری های نوین اطلاعاتی و ارتباطاتی بر عملکرد شرکت ها، فصلنامه مطالعات مدیریت وحسابداری، 3،(2): 263-270.
قاراخانی، معصومه و میرزایی، سید آیت الله(1393). اخلاق علم در فضای آموزش علوم اجتماعی ایران، مطالعات جامعه شناختی، 1،(21):89-119.
قرآن کریم، ترجمه ناصر مکارم شیرازی.
کبیری، زینب و معلمی، حسن(1389).مبانی و شیوه‌های تربیت اخلاقی در قرآن کریم از دیدگاه علامه طباطبایی، معرفت اخلاقی، 67،1-90.
کرسول، جان دبلیو و کلارک، ویکی پلانو(2005).روش‌های پژوهش ترکیبی، مترجم علیرضا کیامنش و جاوید سرایی 1390، تهران: آییژ.
مؤمنی، حسین.، شریعتمداری، علی و نادری، عزت اله(1387). برنامه درسی مبتنی بر شایستگی آموزش عالی، بجنورد: دانشگاه آزاد اسلامی، پژوهشنامه تربیتی،5 (17):129-156
Adib, Yousef, Fathi Azar, Iskandar and Mola Gulakhachi, Somayeh Studying the experiences of professors and students of Tabriz University from the attention to ethics of research; phenomenological study, culture strategy .Vole 29, 178-149.
AKrami, auob. )2013( .The process of moral education of man in the Qur'an by looking at the order of descending surah and verses. Ferdowsi University of Mashhad, Faculty of Theology and Islamic Studies.
Amin Khandegi, Maqsood, Pak Mehr, Hamideh ). 2012 .(Educational Criteria for Research Ethics: Indispensable Need in Curriculum in Higher Education, Ethics in Science and .
Amin, R. M. Yusuf, S. A. & Haneef, M. S. (). Values, Social Problems and Balanced. Development in Malaysia. Journal of Socio-Economics. Vole35,No1,163-151  
Armand, Mohammad) . 2008. ( Designing a Desirable Model of Moral Education in Secondary School Based on the Critique of the Education Model, (Thesis Ph.D.), Tarbiat Modares University, Faculty of Humanities.
Beatty, Michael.Paideia: Moral Education in the University?Baylor University.
Beheshti, Seyyed Samad, Rezayat, Gholam Hosse ).2015. ( Qualitative Analysis of Software with NVivo 10, Publisher:Sokhanvaran.
Caroline, kohl. (2012). Moral Development and student Motivation in Moral Education: A Singapore study, : A Singapore Study.56, No1, 101-83.
Crimson (2011). A Moral Education In the classes and in the Houses, students need and want a strong honor system. Harvard University.
Croswell, John W. and Clarke, Wikipedia .(2005). Mixed research methods, translated by Alireza Kayamanesh and Javid Sarai, 2011, Tehran: Aij.
Davoudi, Mohammad). 2006 .( Moral education in the maner of the Prophet and Ahlul-Bayt, (master's thesis), Tarbiat Moallem University, Faculty of Humanitie.
Daniyad Fard, Hassan, Emami, Mojtaba. ( 2007). Tamil on the Theory of Data Foundation. Management Thought, No. 97,2-69.
Davari Ardakani, Reza. ( 2017 ). Ethics in the Modern Age,Tehran:Sokhanvaran.
Fakhr al-Ali, Farzad and Mirza Mohammadi, Sa'id (1396). The Effect of New Information and Communication Technologies on the Performance of Companies, Journal of Management Studies and Accounting. Vole3, No 2, 263-270..
Froostkhah, Maghsood, (2006). The "Scientific Ethics" Mechanisms in Quality Assurance of Iran's Higher Education, Ethics in Science and Technology. Vole 1, No 1,13-28 .
Ganesha University of Education.(2019). Moral education and Cross-Cultural Understanding. International Conference for Interdisciplinary and Intercultural Dialogue.
Heidari, Mohammad Hossein, Arabi, Zeynab, Imamieh, Razieh ). 2012 .(Comparative Study of Values in Islam and Liberalism and Its Ethical Education Arguments in Islam, Educational Research, No. 8.
Holy Quran, translation of Naser Makarem Shirazi.
Jamkhaneh,keyvan ). 2011 .( Ethical Education in Primary: Content Analysis of Persian Books, (Master's thesis), Kurdistan University, Faculty of Literature and Humanities.
Joseph, C. ( 2012). internationalizing the curriculum: Pedagogy for social justice. Current Sociology, vole 60, No. 2, 239-257.
Kabiri, Zeinab and Teacher, Hassan .(2010). Methods and methods of moral education in the Holy Quran from the viewpoint of Allameh Tabataba'i, Ethical Knowledge. Vole1 ,90-67.
Keung Ma, Hinge. (2009). Moral Development and Moral Education: An Integrated Approach, Education Research, vole24, No 2, 293-326.
Kiss, Elizabeth and Euben, S. peter. (2010). Debating moral Education: Rethinking the Role of the modern university, Duke University.
Kumar, Shrivastava, Shailaj. (2017). Promotion of Moral Values through Education, International Research Journal of Social Sciences. Vole7 No, 6,103-108.
Momeni, Hossein, Shariatmadari, Ali and Naderi, Ezatollah. (2008). Curriculum based on the competence of higher education, Bojnourd: Islamic Azad University, Educational Research. vole 5, No 17, 129-156.
Pamela, lepage, Hanife Akar, Yaliz Temli, Deryasen, Veil Hisser, Ibne ivins. (2011). Comparing teachers' views on morality and moral Education, a comparative study in Turkey and the United States, Teaching and Teacher Education. Vole 27, No3, 300-375.
Perry L.Glanzer and Tod c. (2009). Christianity and moral identity in higher education, Palgrave MacMillan.
Qadir, Junaid,  Suleiman, Muhammad. (2018). Teaching Ethics, (Islamic) Values and Technology: Musings on Course Design and Experience. The International Conference on Computer and Communication Engineering (ICCCE).
Qarakhani, Masoumeh and Mirzaie, Sayyid Ayatollah (1393). Ethics of science in the field of social science education of Iran, sociological studies.Vole 1, No 2,119-89.
Rabbani, Rasoul, Shahabi, Siamak. ( 2010). The Study of the Ethical Values of the Urban Youth of Isfahan, Urban and Regional Studies and Research, Second Year, No. 5.
Sadeghzadeh Ghamsari, Ali Reza. ( 2000). A step beyond the expansion of educational research based on the teachings of the Islamic revelation, Qom: first book, magazine, Islamic education studies.
( 1992). toward an Eschatological Curriculum Theory, Journal of Curriculum Theorizing. Vole 9, No1, 7-21.
Strauss, Anselm, Corbin, Juliet ) .1998. ( Basics of qualitative research, techniques and stages of production of G.T theory, translated by Ibrahim Afshar)2012( Tehran: Ney.
Tabataba'i, Mohammad Hussein. ( 2006). Interpretation al-Mizan, Translator: Mohammad Bagher Mousavi Hamedani, Qom: Society of Teachers.
Turgeon, Wendy. (2019). The Challenge of Moral Education, https://philosophynow.org
Wilford, J. (2010). Sacred Archipelagos: Geographies of Secularization, Progress in Human Geography. Vole 34, No 3, 328–348.
Zhul Alm, Ali. (2001). Religious Education Indicators from the Viewpoint of the Holy Quran, Qom: Research Center for Culture and Science.
Zhu, Xiao man. (2006). moral education and values education in curriculum reform in china, Higher education press and springer – overlarge. Vole 1, No2, 191-200.
Zhou, T. (2008). "Exploring digital mobile tools Acceptance Based on UTAUT". Electronic Commerce and Security, International Symposium, Guangzhou City 3-5 Aug.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار