ارزشیابی برنامه درسی ریاضی دوره ابتدایی: ارائه یک الگوی پیشنهادی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری برنامه‌ریزی درسی و مدرس مدعو دانشگاه فرهنگیان ، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه اصفهان ، ایران

2 دانشیار گروه علوم تربیتی ، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه اصفهان ، ایران

چکیده

ارزشیابی وضعیت برنامه درسی ریاضی به منظور بررسی میزان شایستگی و ارزش آن در تأمین نیازهای فردی و اجتماعی امری ضروری است. نتایج مرور منابع در دسترس، نشان‌ می‌دهد که تمرکز بیشتر ارزشیابی‌ها بر میزان توفیق برنامه‌ها بوده و کمتر به تعیین ارزش و شایستگی برنامه‌ها پرداخته شده است و این وضعیت در درس ریاضی هم کاملاً محسوس است. لذا در راستای پر کردن این خلأ به ویژه ضرورت دستیابی به الگوهای ارزشیابی مبتنی بر شرایط بومی و فرهنگی، هدف این پژوهش تدوین الگوی ارزشیابی مناسب برنامه درسی ریاضی ابتدایی می‌باشد.
روش پژوهش تفسیری یا به عبارتی بررسی و تحلیل نظری است. در این رابطه با توجه به ماهیت برنامه درسی ریاضی و مبانی فلسفی، اعتقادی و خط مشی‌های آموزش و پرورش و سند برنامه درسی ملی، وضعیت مطلوب عناصر سازنده برنامه یعنی ملاک‌ها استنباط شد و اساس طراحی الگوی ملاک‌محور قرار گرفت. این الگو از نظر شفافیت مفهومی، واقعی بودن، جذابیت ساختاری و جنبه اقناعی مورد ارزیابی، اصلاح و سرانجام تأیید 16 نفر از متخصصان آموزش ریاضی و برنامه‌ریزی درسی قرار گرفته است. نتایج پزوهش نشان می‌دهد در الگوی ملاک‌محور پیشنهادی پس از تعیین سطح ارزشیابی برنامه درسی ریاضی باید به تعیین عناصر برنامه درسی و سپس موضوع مورد ارزشیابی در حوزه برنامه پرداخت و بر اساس ملاک‌های استخراج شده متناسب با حوزه عناصر برنامه درسی، نقاط اشتراک و افتراق برنامه با ملاک‌های ارزشیابی استخراج شده، بررسی و با بازخورد به مخاطبین به اصلاح و بازسازی برنامه پرداخت.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Evaluation of Elementary math curriculum: presenting a proposal model

نویسندگان [English]

  • MEHRAN AZIZI MAHMOODABAD 1
  • Mohammad Reza Nili 2
1 PhD Student in Curriculum Planning and Visiting Instructor, Farhangian University, Faculty of Psychology and Educational Sciences, University of Isfahan, IRA
2 Associate Professor, Department of Education, University of Isfahan, Isfahan, Iran.
چکیده [English]

evaluation the state of the curriculum in order to assess its worthiness And worth in the provision of individual and social needs is essential. The results of the review resources indicate that the focus of most evaluations was on the success rate of the programs and less is considered to determine the value and competency of the programs, and this situation is quite tangible in the mathematical course . Therefore , in order to fill this gap especially the necessity of achieving evaluation patterns based on native and cultural conditions, the purpose of this study is to develop a suitable evaluation model of the maths curriculum. The method of this study is descriptive analysis or theoretical analysis. In this regard, Upper mathematical documents, the desired state of program maker namely the criteria was in ferred. And because the basis of criterion -oriented model. This pattern has been refined in Some Dimensions aspect of assessment, reform, and finally approved by 16 experts. The result of this study reveals that in the proposed criterion - based pattern, the elements of the syllabus showd be determined after designing the evaluation level of the math subject. Afterwards, we should select the subject wich should be evaluation in the program. Then, the common and uncommon areas between the program and the evaluation criteria should be extracted based on the already extracted criteria finally, the program feedback, reform and restore should be take into account.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Mathematical curriculum
  • evaluation of the curriculum
  • measures of assessment
  • evaluation patterns

مراجع

ایزدیان­زو، محمد و مومنی مهموئی، حسین (1397). مقایسه ارزشیابی کیفیت برنامه درسی از دیدگاه دانشجویان دوره تحصیلات تکمیلی علوم انسانی. پژوهش در برنامه­ریزی درسی. 15(2): 114-127.
تایلر، رالف (1992). اصول اساسی برنامه­ریزی درسی و آموزشی.ترجمه علی تقی پورظهیر (1376). تهران. آگه.
بیات، مرتضی و خاتمی، زهرا (1387). راهبرد رسم شکل در حل مسائل ریاضی. رشد آموزش ریاضی. ،26(2): 22-96.
درتاج، فریبا.، زارعی زوارکی، اسماعیل و علی­آبادی، خدیجه (1396). طراحی و اعتباریابی الگوی آموزش از راه دور مبتنی بر موک برای دانشجویان. روانشناسی تربیتی. 13(44):83-108.
داوودی، خسرو و همکاران (1384). کتاب راهنمای معلم، ریاضی اول راهنمایی. تهران. اداره کل چاپ و توزیع کتاب­های درسی.
داوودی، خسرو و همکاران (1384). کتاب راهنمای معلم، ریاضی دوم راهنمایی. تهران. اداره کل چاپ و توزیع کتاب­های درسی.
داوودی، خسرو و همکاران (1384). کتاب راهنمای معلم، ریاضی سوم راهنمایی. تهران. اداره کل چاپ و توزیع کتاب­های درسی.
ریحانی، ابراهیم.، احمدی، غلامعلی و زرندی، کرمی (1389). بررسی تطبیقی آموزش فرایند حل مسئله در برنامه درسی آموزش ریاضی دوره متوسطه کشورهای آمریکا، استرالیا، ژاپن، سنگاپور و ایران. تعلیم و تربیت. 27(1): 115-141.
رئیس دانا، فرخ­لقا (1374). تحقیق و بررسی محتوای برنامه درسی ریاضی دوره راهنمایی تحصیلی. تعلیم و تربیت. 42-41. 86-107.
سیلور، جی­گالن.، الکساندر، ویلیام و لوئیس، آرتورجی (1993). برنامه­ریزی درسی برای تدریس و یادگیری بهتر. ترجمه غلامرضا خوی­نژاد، (1372). مشهد. آستان قدس رضوی.
ای. ریس، رابرت.، سایدام، مرلین و لیندکوئیست، مری مونتگو مری (2012). کمک به کودکان در یادگیری ریاضیات. ترجمه مسعود نوروزیان (1391). تهران. مدرسه.
صفری، یحیی (1388). ارزیابی برنامه درسی علوم دوره راهنمایی از منظر آموزش فراشناختی و ارائه چارچوب مطلوب. رساله دکتری. دانشگاه شیراز.
غلام‌آزاد، سهیلا (1392). ارزشیابی برنامه‌درسی ریاضی دوره راهنمایی تحصیلی. رشد آموزش ریاضی. 31(1): 4-9.
غلام‌آزاد، سهیلا (1394). ارزشیابی ریاضی دوره راهنمایی تحصیلی بر اساس نظر معلمان. نوآوری­های آموزشی. 14(1):96-130.
فتحی واجارگاه، کورش (1381). اصول برنامه­ریزی درسی. تهران. ایران زمین.
فتحی واجارگاه، کورش (1388). اصول برنامه­ریزی درسی. تهران. ایران زمین.
فتحی واجارگاه، کورش (1393). اصول و مفاهیم برنامه­ریزی درسی. تهران. علم استادان.
فضلی خانی، منوچهر (1392). طراحی و اعتبار بخشی الگوی ارزشیابی کیفی برای درس علوم تجربی در پایه اول. تعلیم و تربیت. 113(1): 89-108.
قاسمی، فرشید (1388). ارزیابی آموزش خلاقیت در برنامه درسی علوم تجربی دوره ابتدایی: ارائه و اعتبار بخشی چارچوب مفهومی – تجربی برای آموزش خلاقیت. رساله دکتری. دانشگاه شیراز.
کیامنش، علیرضا (1392). الگوی ارزشیابی سیپ. دانشنامه ایرانی برنامه درسی.
کلباسی، افسانه (1391). ارزیابی برنامه درسی مدارس استعدادهای درخشان در دوره راهنمایی و فرآیند فعلی شناسایی دانش‌آموزان تیزهوش به منظور ارائه یک الگوی مطلوب. رساله دکتری. دانشگاه اصفهان.
کلدوی، علی (1383). ارزیابی محتوای کتاب ریاضی دوم راهنمایی از دیدگاه دبیران ریاضی شهر زاهدان بر اساس نتایج مطالعه تیمز. تعلیم و تربیت. 20(4): 69-100.
مهرمحمدی، محمود (گردآورنده) (1390). برنامه درسی: نظرگاه­ها، رویکردها و چشم­اندازها. تهران. سمت.
موسی­پور، نعمت­اله. (1376). طراحی الگویی برای ارزشیابی برنامه درسی و بکارگیری آن در ارزشیابی درس روش­ها و فنون تدریس دوره­های تربیت دبیر دانشگاه­ها. رساله دکتری. دانشگاه تربیت مدرس.
موسی پور، نعمت الله و کیامنش، علیرضا. (1377). ارزشیابی برنامه درس روش‌ها و فنون تدریس دوره‌های تربیت دبیر دانشگاه­های ایران. مدرس علوم انسانی.2(7): 134-157.
نوشادی، ناصر (1389). ارزشیابی جایگاه اندیشه انتقادی در برنامه درسی رشته مطالعات اجتماعی مراکز تربیت معلم ایران: ارائه چارچوب مفهومی پیشنهادی. رساله دکتری. دانشگاه شیراز.
نیکخواه، محمد (1390). امکان‌سنجی کاربرد شاخص‌های ارزیابی آموزش عالی کشور در ارزشیابی از برنامه­ درسی دوره تحصیلات تکمیلی دانشگاه‌های اصفهان و شهرکرد بر مبنای الگوی سیپ. رساله دکتری. دانشگاه اصفهان.
ناطقی، فائزه.، یوسفی، علیرضا و یارمحمدیان، محمدحسین. (1387). طراحی الگوی ارزشیابی برنامه درسی شیمی دوره متوسطه ایران. پژوهش در برنامه­ریزی درسی.22(20).22-48.
سند برنامه‌درسی ملی جمهوری اسلامی ایران (1391). وزارت آموزش و پرورش.
ولف، ریچارد ام (1984). ارزشیابی آموزشی. ترجمه علیرضا کیامنش (1381). تهران. سمت.
Ai ress, R. Sayram, M. Linde Kooist, m. (2012). Helping children to learn mathematics. Translator Masoud Nouroozian. (2012). Tehran. School (Text in Persian).
Bayat , M. Katami , Z. (2010). Figure drawing strategy in solving math problem. The growth 0f math education.26(2): 22-96 (Text in Persian).
Coldavi , A. (2004). Educational of the content of the second mathematical book from the viewpoint of the mathematical teachers of Zahedan city based on the results of the thames study. Quarterly Journal of Education.. 20(4): 69-100 (Text in Persian).
Day, T. Tosey, P. (2011). Beyond SMART? A new framework for goal setting. Curriculum Journal, 22(4), 515-534.
Dortaj , F. Zarei Zawaraki, I. Ali Abadi, Kh. (2017). Designing and validating a remote based learning model for students in education psychology. Quarterly of Educatinal Psychology. 13(44):83-108 (Text in Persian).
Davoudi, Kh et all. (2005). Teacher’s guide book, first handbook of mathematics. Tehran. The general department of printing and distribution of textbooks (Text in Persian).
Davoudi, Kh et all. (2005). Teacher’s guide book, second handbook of mathematics. Tehran. The general department of printing and distribution of textbooks (Text in Persian).
Davoudi, Kh et all. (2005). Teacher’s guide book, second handbook of mathematics. Tehran. The general department of printing and distribution of textbooks (Text in Persian).
Davoudi, Kh et all. (2005). Teacher’s guide book, third handbook of mathematics. Tehran. The general department of printing and distribution of textbooks (Text in Persian).
Fathi vajargah , K. (2002). Principles of curriculum planning. Tehran. Iran zamin (Text in Persian).
Fathi vajargah , K. (2009). Principles of curriculum planning. Tehran. Iran zamin (Text in Persian).
Fathi vajargah , K. (2014). Principles and concepts of curriculum planning. Master’s science (Text in Persian).
Fazli khani, M. (2014). Designing and Validating a Qualitative Evaluation Model for expremental Science in the First Grade.  Quarterly Journal of Education.. 113(1): 89-108 (Text in Persian).
Gholam azad, S. (2013). Evaluation of math curriculum in guidance course. The growth 0f math education.31(1): 4-9 (Text in Persian).
Gholam azad, S. (2015). Evaluation of math curriculum in guidance course according to the teacher’s opinions. Educational Innovations. 14(1): 96-130 (Text in Persian).
Ghasemi , F. (2009). Evaluation of creativity traning in elementary empirical scince program: presentation and accreditation of a conceptual framework for learning creativity. Doctoral dissertation. Shiraz university (Text in Persian).
Izadian Zoo , M. Momenimahmouei , H. (2018). compare the quality of curriculum evaluation from the perspective of graduate students in the humanities. Research in Curriculum Planning. 15(2): 114-127 (Text in Persian).
Keyamanesh , A. (2014). CIPP Evaluation model. Iranian encyclopedia curriculum (Text in Persian).
Kalbasi , A. (2013). Evaluation of the curriculum of brilliant talent school in the guidance course and the current process of identifying gifted student in order to provide desirable pattern. Doctoral dissertation. Isfahan university (Text in Persian).
Lv, S. H. Cao, C. (2018). The Evolution of Mathematics Curriculum and Teaching Materials in Secondary Schools in the Twenty-First Century. In The 21st Century Mathematics Education in China (pp. 147-169). Springer, Berlin, Heidelberg.‏
Mehrmohammadi , M. (2011). Curriculum: views, approaches and perspectives. Tehran. Samt (Text in Persian).
Moosapour , N. (1997). Designing a model for evaluating the curriculum and its application in the assessment of the lesson methods and techniques of teaching the course of university secretary. Doctoral dissertation. tarbiat moodares university (Text in Persian).
Moosapour , N. Keyamanesh , A. (1998). Evaluation of the curriculum methodology and techniques of teaching the course of the secretary of iran universities. Lecturer in Human Sciences (Text in Persian).
Mc Neil, John, D. (2009). Contemporary Curriculum. Usa. Wiley.
National Council of Teachers of Mathematics. (2000). Principles and standards for school mathematics (Vol. 1). Natl Council of Teachers of Mathematics.
Ning, L. (2018). The Assessment of Mathematics Classroom Instruction in Primary and Secondary Schools. In The 21st Century Mathematics Education in China (pp. 431-452). Springer, Berlin, Heidelberg.‏
Noshadi , N. (1999). Evaluation of the critical thinking position in the curriculum of social studies at iran teacher traning centers: presenting a proposed conceptual framework. Doctoral dissertation. Shiraz university (Text in Persian).
Nikkhah , M. (2011). The measurement of the country’s higher education assessment indicators in evaluating the curriculum of graduate school of isfshan and shahrekord universities based on ciip model. Doctoral dissertation. Isfahan university (Text in Persian).
Nateghi , F. Yousefi , A. Yarmohamadian, M. (2009). curriculum Evaluation Model design Iranian secondary school of chemistry science. Research in Curriculum Planning. 22(20): 22-48 (Text in Persian).
Olive, peter. F. (2005). Developing the curriculum. Usa. Allyn & Bacon.
Reyhani , I. Ahmadi, Ch. Karami Zarandi, Z. (2009). Study of the implementation of problem solving traning in the curriculum of high school maths in the countries of America, Australia, japan, Singapore and iran. Quarterly Journal of Education. 27(1): 115-141 (Text in Persian).
Raeis dana, F. (1995). Study and review the contents of the math curriculum Quarterly Journal of Education.. 41-42: 86-107 (Text in Persian).
Silver , j. Alexander, w. lewis, A. (1993). Curriculum for better teaching and learning. Translstion by gholamreza khoynejad (1993). Mashhad. Astan quds razavi (Text in Persian).
Schoenfeld, A. H. (1992). Learning to think mathematically: Problem solving, metacognition, and sense making in mathematics. Handbook of research on mathematics teaching and learning, 334-370.
Safari ,Y. (2009). Evaluation of curriculum in guidance course from the perspective of meta-cognitive education and providing a desirable framework for doctoral dissertation. Shiraz university (Text in Persian).
Taylor, R. (1992). Basic principles of curriculum planning. Translator Ali Taghipour zahir (1997). Tehran. Agah (Text in Persian).
The national curriculum of the Islamic republic of iran (2012). Ministry of education (Text in Persian).
Urhan, S. Dost, Ş. (2018). Analysis of Ninth Grade Mathematics Course Book Activities Based on Model-Eliciting Principles. International Journal of Science and Mathematics Education, 16(5), 985-1002.‏
Wolf , R. (1984). Educational appraisal. Translator alireza Keyamanesh (2002). Tehran . samt (Text in Persian).

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار