بررسی روابط ساختاری میان پنداشت‌ها و رویکردهای یادگیری علوم در دانش‌آموزان متوسطه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار / بخش علوم تربیتی دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر، بررسی روابط ساختاری پنداشت‌های یادگیری و رویکردهای یادگیری علوم دانشآموزان متوسطه بود. جامعه آماری، دانش‌آموزان متوسطه رشته‌های علوم تجربی و ریاضی‌‌و فیزیک شهر کرمان بودند و 350 نفر به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. روایی پرسشنامه‌‌های پنداشت‌های یادگیری علوم و رویکردهای یادگیری علوم (اقتباس از لی، یوهانسن و تی‌سای، 2008) با روش تحلیل عاملی تاییدی بررسی شد. پبر این اساس، ضریب آلفای کرونباخ برای پرسشنامه پنداشت‌های یادگیری علوم 80/0 و برای پرسشنامه رویکردهای یادگیری علوم 73/0 برآورد شد. ضریب روایی همگرا (AVE) نیز برای هر یک از مولفه‌های پژوهش بین 51/0 تا 63/0 در نوسان بود. نتایج تحلیل عاملی مدل شش مولفه‌ای پنداشت‌های یادگیری علوم و مدل چهار مولفه‌ای رویکردهای یادگیری علوم نشان داد که میزان شاخص‌های برازش تحلیل عاملی تاییدی در حد مطلوب و نسبتاً مطلوب بوده و بنابرین این دو ابزار، الگوهای اندازه‌گیری قابل قبولی در جامعه دانش‌آموزان متوسطه ایرانی هستند. همچنین نتایج مدل‌سازی معادلات ساختاری نشان داد که‌ «افزایش دانش» قوی‌ترین پیش‌بین انگیزه سطحی و «فهمیدن و دیدن به‌شیوه‌ای جدید» قوی‌ترین پیش‌بین انگیزه عمیق بود ولی سایر مولفه‌های مربوط به پنداشت‌های یادگیری علوم، به‌طور مستقیم پیش‌بین معناداری برای راهبرد سطحی نبودند. از میان مولفه‌های مربوط به سطوح بالای پنداشت‌های یادگیری علوم نیز تنها اثر مستقیم مولفه «به‌کارگیری» بر راهبرد عمیق معنادار بود. از سوی دیگر، اثر غیرمستقیم «افزایش دانش» بر راهبرد سطحی (با میانجی انگیزه سطحی) بیشتر از تاثیر غیرمستقیم «به‌خاطرسپاری» بر راهبرد سطحی با همین میانجی بود. این نتایج نشان‌ داد که پنداشت‌های یادگیری علوم دانش‌آموزان متوسطه، رویکردهای یادگیری آن‌ها در علوم را پیش‌بینی می‌کند

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Exploring Structural Relations between Conceptions and Approaches to Learning Science among Secondary Students

نویسنده [English]

  • Asghar Soltani
Assistant Professor / Department of Education, Shahid Bahonar University of Kerman,Kerman,Iran
چکیده [English]

The purpose of the present study was examining the structural relations of secondary students’ conceptions of and approaches to learning science. Statistical population were all of secondary students in Kerman city enrolled in science and mathematics courses. The sample consisted of 350 participants. The questionnaires (adopted fromLee, Johanson and Tsai, 2008) were validated employing CFA Method. Accordingly, cronbach’s alph coefficient estimated to be .80 for the conceptions of learning science questionnaire and .73 for the approach to learning science questionnaire. The AVE validity coefficient for research variables also measured to be between.51 to .63. Results of six factors model of conceptions of learning science and four factors model of approaches to learning science revealed that the fit indexes of confirmatory factor analysis were favorable and relatively favorable and so these two instruments are acceptable measurment models among Iranian students. SEM analysis also revealed that “increase of knowledge” was the strongest predictor for surface motive and “understanding and seeing in a new way” was the strongest predictor for deep motive, but other variables of COLS were not directly significant predictors to surface strategy. Among the variables of higher level conceptions of learning science, only the direct effect of “applying” on deep strategy was significant. The indirect effect of “increase of knowledge” on surface strategy (mediated by surface motive) was stronger than the indirect effect of “memorizing” on surface motive that mediated by the same mediator. The results showed that secondary students’ conceptions of science learning predict their approaches to learning science.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Structural Equation Modeling
  • Conceptions of learning science
  • Approaches to learning science
  • secondary student
بازرگان، عباس.، دادرس، محمد و یوسفی افراشته، مجید (1393). ساخت، اعتباریابی و روایی‌یابی ابزار سنجش کیفیت خدمات دانشگاهی به دانشجویان. فصلنامه پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی، 20 (2): 97-73.
بهروزی، ناصر.، پروینیان نسب، محمد و شهنی ییلاق، منیجه (1392). مقایسۀ دانش‌آموزان دبیرستانی پسر شهرستان دهدشت با سبک‌های یادگیری متفاوت از لحاظ خلّاقیّت و راهبردهای یادگیری خودگردان. پژوهش‌های آموزش و یادگیری، 20(3): 34-19.
بهروزی، ناصر.، بشلیده، کیومرث و رسولی، سیده معصومه (1390). رابطۀ علی هوش عمومی و هوش سیال با عملکرد تحصیلی با میانجی‌گری ویژگی‌های شخصیت و رویکردهای یادگیری. مجله دست‌آوردهای روان‌شناختی، 3(2):180-155.
پارسا، عبدالله و ساکتی، پرویز (1386). رویکردهای یادگیری، نتایج یادگیری و ادراکات دانشجویان از برنامه‌درسی اجرا شده و دوره تحصیلی. مجله علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، 26(3): 23-1.
پیرمحمدی، غلامرضا.، خدایی، علی.، یوسفی، هادی.، شریعتی، فرهاد و دستا، مهدی (1389). رابطه سبک‌های تفکّر و رویکردهای یادگیری با پیشرفت تحصیلی دانشجویان دختر و پسر. مطالعات آموزش و یادگیری، 2 (1): 94-69.
خرمایی، فرهاد و خیر، محمد (1386). بررسی رابطه هدف‌گرایی و رویکرد دانشجویان به یادگیری. فصلنامه علمی پژوهشی روان‌شناسی دانشگاه تبریز، 2(7): 138-124.
رضایی اکبر (1395). رابطه باورهای معرفت‌شناختی، هیجان‌های تحصیلی و خودکارآمدی با رویکردهای یادگیری سطحی و عمقی دانشجویان. دو فصلنامه راهبردهای شناختی در یادگیری، 4(6):81-59.
رضایی، اکبر (1390). رابطه باورهای معرفت‌شناختی و تصورات دانشجویان از یادگیری بارویکردهای سطحی و عمیق. تازه‌های علوم شناختی، 13(1): 14-1.
سیف، دیبا و خیر، محمد (1386). رابطۀ باورهای انگیزشی با رویکردهای یادگیری در میان جمعی از دانشجویان رشته پزشکی و مهندسی دانشگاه‌های شیراز. مجله علوم تربیتی و روانش‌شناسی دانشگاه شهید چمران اهواز، 3 (1و 2): 82-57.
کدیور، پروین.، تنها، زهرا و فرزاد، ولی‌اله (1391). رابطه باورهای معرفت‌شناختی، رویکردهای یادگیری و تفکر تأملی با پیشرفت تحصیلی. مجله روانشناسی، 16(3): 265-251.
مهدی‌نژاد، ولی و اسماعیلی، رقیه (1393). رابطه میان رویکردهای تدریس اعضای هیئت علمی و رویکردهای یادگیری دانشجویان دانشگاه سیستان و بلوچستان. پژوهش‌های آموزش‌ و یادگیری، 21(5): 66-51.
هومن، حیدرعلی (1388). مدل‌یابی معادلات ساختاری با کاربرد نرم افزار لیزرل. تهران: سمت.
نجات، نازی.، کوهستانی، حمیدرضا ورضایی، کورش (1390). بررسی تأثیر نقشه مفهومی بر رویکردهای یادگیری دانشجویان پرستاری. مجله دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی تهران (حیات)، 17(2): 31-22.
یمینی، محمد.، کدیور، پروین.، فرزاد، ولی‌اله و مرادی، علیرضا (1387). رابطه بین ادراک از محیط یادگیری ساختن‌گرایی اجتماعی، سبک‌های تفکر با رویکرد عمیق به یادگیری و بازده‌ها یا پیامدهای یادگیری. فصلنامه علمی پژوهشی روان‌شناسی دانشگاه تبریز، 3(12): 146-114.
Baeten, M., Dochy, F. and Struyven, K. (2013). Enhancing students’ approaches to learning: the added value of gradually implementing case-based learning. European Journal of Psychology of Education, 28, 315-336.
 
Baeten, M., Dochy, F., Struyven, K., Parmentier, E. and Vanderbruggen, A. (2016). Student-centred learning environments: an investigation into student teachers’ instructional preferences and approaches to learning. Learning Environments Research, 19: 43-62.
Bazargan, A., Dadras, M. and Yousefi Afrashteh, M. (2014). Development and validation of an instrument to measure the quality of academic services to students. IRPHE, 20(2): 73-97 (Text in Persian).
Behrouzi, N., Bashlideh, K. and Rasouli, S. M. (2011). The causal relationship between general intelligence and fluid intelligence with academic performance, mediating by personality traits and learning approaches. Journal of Psychology achievements, 2(2): 155-180 (Text in Persian).
Behrouzi, N., Parvinian-nasab, M. and Shahni Yeilagh, M. (2013). Comparison of male high school students of Dehdasht with different learning styles in terms of creativity and self-directed learning strategies. Training and Leraning researches, 20(3): 19-34 (Text in Persian).
Bluic, A.-M., Ellis, R., Goodyear, P. and Piggott, L. (2010). Learning through face-to-face and online discussions: Associations between students’ conceptions, approaches and academic performance in political science. British Journal of Educational Technology, 41: 512-524.
Chiu, M.-S. (2012). Identification and assessment of Taiwanese children’s conceptions of learning mathematics. International Journal of Science and Mathematics Education, 10: 163-191.
Clinton, V. (2014). The relationship between students’ preferred approaches to learning and behaviors during learning: An examination of the process stage of the 3P model. Instructional Science, 42: 817-837.
Cornish, R. (2007). Statistics: factor analysis. Mathematics Learning Support Center, Loughborough University.
Dart, B. C., Burnett, P. C., Purdie, N., Boulton-Lewis, G., Campbell, J. and Smith, D. (2000). Students’ conceptions of learning, the classroom environment, and approaches to learning. Journal of Educational Research, 93: 262 - 270.
Forero, C. G., Maydeu-Olivares, A. and Gallardo-Pujol, D. (2009). Factor analysis with ordinal indicators: A Monte Carlo study comparing DWLS and ULS estimation. Structural Equation Modeling, 6, 625-641.
Herrmann, K. J., Bager – Elsborg, A. and McCune, V. (2016). Investigating the relationships between approaches to learning, learner identities and academic achievement in higher education. Higher Education, 72, 1-16.
Houman, H. A. (2009). Structural equation modeling with LISREL application. Tehran: SAMT (Text in Persian).
Kadivar, P., Tanham, Z. and Farzad, V. (2012). The relationship between epistemological beliefs, learning approaches and contemplative thinking with academic achievement. Journal of Psychology, 16(3): 251-265 (Text in Persian).
Khormaie, F. and Khayyer, M. (2007). Investigating the relationship between goal orientation and students' approach to learning. Journal of Psychology of Tabriz University, 2(7), 124-138 (Text in Persian).
Klatter, E. B., Lodewijks, H. G. L. C. and Aarnoutse, C. A. J. (2001). Learning conceptions of young students in the final year of primary education. Learning and Instruction, 11, 485-516.
Kyndt, E., Cascallar, E. and Dochy, F. (2012). Individual differences in working memory capacity and attention, and their relationship with students’ approaches to learning. Higher Education, 64:285-297.
Lee, M.-H., Johanson, R. E. and Tsai, C.-C. (2008). Exploring Taiwanese high school students’ conceptions of and approaches to learning science through a structural equation modeling analysis. Science Education, 92: 191-2008.
Liang, J.-C., Su, Y.-C. and Tsai, C.-C. (2015). The assessment of Taiwanese college students’ conceptions of and approaches to learning computer science and their relationships. The Asia-Pacific Education Researcher, 24: 557-567.
Lin, C.-L., Tsai, C.-C. and Liang, J.-C. (2012). An investigation of two profiles within conceptions of learning science: an examination of confirmatory factor analysis. European Journal of Psychology of Education, 27: 499-521.
Lin, T.-J. and Tsai, C.-C. (2013). A multi-dimensional instrument for evaluation evaluating Taiwanese high school students’ science learning self-efficacy in relation to their approaches to learning science. International Journal of Science and Mathematics Education, 11: 1275-1301.
Lin, Y.-C., Liang, J.-C. and Tsai, C.-C. (2012). The relationships between epistemic beliefs in biology and approaches to learning biology among biology-major university students in Taiwan. Journal of Science Education and Technology, 21: 796-807.
Lopez, B. G., Cervero, G. A., Rodriguez, J. M. S., Felix, E. G. and Esteban, P. R. G. (2013). Learning styles and approaches to learning in excellent and average first-year university students. European Journal of Psychology of Education, 28: 1361-1379.
Marshall, D., Summer, M. and Woolnough, B. (1999). Students’ conceptions of learning in an engineering context. Higher Education, 38:291 – 309.
Marton, F. (1976). What does it take to learn? some implications of an alternative view of learning. In N. Entwistle (Ed.), Strategies for research and development in higher education (pp. 32–42). Amsterdam: Swets & Zeitlinger.
Marton, F. and Säljö, R. (1976). On qualitative differences in learning. I. Outcome and process. British Journal of Educational Psychology, 46: 4–11.
Marton, F., Dall’Alba, G. and Beaty, E. (1993). Conceptions of learning. International Journal of Educational Research, 19: 277 – 299.
Mehdinezhad, V. and Esmaeeli, R. (2015). Surveying the relation between faculty members’ teaching Approaches and students’ learning approaches in University of Sistan and Balouchestan. Teaching and Learning Researches, 2 (5): 51-66 (Text in Persian).
Nejat, N., Kouhestani, H. and Rezaei, K. (2011). Effect of concept mapping on approach to learning among nursing students. Hayat, 17 (2): 22-31 (Text in Persian).
Nunnally, J. C., Bernstein, I. H. and Berge, J. M. T. (1994). Psychometric theory (3rd Ed.). New York: McGraw-hill.
Ohrnstedt, M. and Lindforse, P. (2016). Students’ adoption of course-specific approaches to learning in two parallel courses. European Journal of Psychology of Education, 31: 209-223.
 
Oliveria, D., Esgalhado, G. and Garcia, N. M. (2016). Analyzing the academic approaches to learning of Portuguese college students through the psychometric study of a questionnaire. In Z. Suzan, M. T. Restivo, J. Ohomoibhi, & M. Helfert (Eds.), Computer supported education (pp. 365-375). Netherlands: Springer International Publishing. 
Parpala, A., Lindblom-Ylänne, S., Komulainen, E. and Entwistle, N. (2013). Assessing students’ experiences of teaching–learning environments and approaches to learning: Validation of a questionnaire in different countries and varying contexts. Learning environments Research, 16: 201-215.
Parsa, A. and Saketi, P. (2005). Learning approaches, learning outcomes and students’ perceptions of the implemented curriculum and academic course. Journal of Social Sciences and Humanities of Shiraz University, 26(3): 1-23 (Text in Persian).
Peterson, E. R., Brown, G. T. L. and Irving, S. E. (2010). Secondary school students' conceptions of learning and their relationship to achievement. Learning and Individual Differences, 20: 167-176.
Pimohammadi, G., Khodaei, A., Yusefi, H., Shariati, F. and Dasta, M. (2010). The relationship between thinking styles and learning approaches with academic achievement of female and male students, Teaching and Learning Researches, 2(1): 69-94 (Text in Persian).
Rezaei, A. (2011). Relationship between epistemological beliefs and conceptions of learning in students with surface- and deep-learning approaches. Advances in Cognitive Science, 13 (1): 1-14 (Text in Persian).
Rezaei, A. (2016). The Relationship between epistemological beliefs, achievement emotions, and self- efficacy with students’ deep and surface learning approaches. Biquarterly Journal of Coginitive Strategies in Learning, 4(6): 59-80 (Text in Persian).
Robbers, E., Van Petegem, P. Donche, V. and De Maeyer, S. (2015). Predictive validity of the learning conception questionnaire in primary education. International Journal of Educational Research, 74: 61-69.
Säljö, R. (1979). Learning in the learner’s perspective: Some commonsense conceptions. Gothenburg, Sweden: Institute of Education, University of Gothenburg.
Seif, D. and Khayyer, M. (2007). The relationship between motivational beliefs and learning approaches among a group of medical and engineering students of Shiraz universities. Journal of Educational Sciences and Psychology of Shahid Chamran University of Ahvaz, 3(1 & 2): 251-265. (Text in Persian).
Tsai, C.-C. (2004). Conceptions of learning science among high school students in Taiwan: A phenomenographic analysis. International Journal of Science Education, 26: 1733 – 1750.
Tsai, C.-C. (2009). Conceptions of learning versus conceptions of web-based learning: The differences revealed by college students, Computers & Education, 53:1092-1103.
Tsai, C.-C., Ho, H. N. J., Liang, J.-C. and Lin, H.-M. (2011). Scientific epistemic beliefs, conceptions of learning science and self-efficacy of learning science among high school students. Learning and Instruction, 21: 757-769.
Yamini, M., Kadivar, P., Farzad, V. and Moradi, A. (2008). Relationship between perception of learning environment of social constructivism, thinking styles with deep approach to learning and learning outcomes. Journal of Psychology of Tabriz University, 3(12): 114-146 (Text in Persian).
Zhao, Z. and Thomas, G. P. (2016). Mainland Chinese students’ conceptions of learning science: A phenomenographic study in Hebei and Shandong Provinces. International Journal of Educational Research, 75: 76-87.
Zhu, C., Valcke, M. and Schellens, T. (2008). A cross-cultural study of Chinese and Flemish university students: Do they differ in learning conceptions and approaches to learning? Learning and Individual Differences, 18:120–127.