بررسی آموزش معنادرمانی مذهب محور بر افزایش انگیزش تحصیلی و رضایت از زندگی در دانش آموزان پسر پایه اول دبیرستان مبتلا به افسردگی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد مشاوره دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات خوزستان

2 دانشیار گروه روانشناسی بالینی دانشگاه شهید چمران اهواز

3 استاد گروه روان‌شناسی تربیتی دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی معنا درمانی مذهب‌محور بر افزایش انگیزش تحصیلی و رضایت از زندگی در دانش‌آموزان پسر مبتلا به افسردگی پایه اول دبیرستان‌های ناحیه 4 اهواز در سال 91-90 بود. طرح پژوهش حاضر از نوع نیمه‌تجربی با پیش‌آزمون - پس‌آزمون و گروه گواه بوده است. نمونه مورد بررسی شامل 60 دانش‌آموز است که با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی چندمرحله‌ای و دارا بودن یک انحراف معیار کمتر از میانگین در پرسشنامه‌های افسردگی بک، انگیزش تحصیلی هارتر و رضایت از زندگی هیونبر انتخاب و به تصادف در دو گروه آزمایش و گواه جایگزین شدند. به گروه آزمایش طی 10 جلسه 90 دقیقه‌ای آموزش معنادرمانی مذهب‌محور داده شد؛ اما گروه گواه هیچگونه مداخله‌ای دریافت نکرد. در پایان مداخلات، پس آزمون از هر دو گروه به عمل آمد. ابزار مورد استفاده در پژوهش شامل پرسشنامه‌های افسردگی بک، انگیزش تحصیلی هارتر و پرسشنامه رضایت از زندگی هیونبر بوده است. داده‌های حاصل با استفاده از تحلیل کواریانس چندمتغیری (مانکوا) تجزیه و تحلیل شدند. نتایج حاصل آشکار ساخت که بین دو گروه تفاوت معنی‌داری وجود دارد (001/0p<). میزان انگیزش تحصیلی و رضایت از زندگی در گروه آزمایش نسبت به گروه گواه به‌طور معنی‌داری افزایش یافت. درنتیجه می‌توان گفت معنادرمانی مذهب محور باعث افزایش انگیزش تحصیلی و رضایت از زندگی در دانش‌آموزان افسرده خواهد شد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The efficacy of logo therapy based on religious approach on academic motivation and life satisfaction on first grade high school male students suffered from depression

نویسندگان [English]

  • iman abiavy 1
  • najmeh hamid 2
  • manizhe shehni yailagh 3
1 shahid chamran university
2 shahid chamran university
3 professor of psychology
چکیده [English]

The aim of the present research was to investigate the efficacy of logo therapy based on religious approach on academic motivation and life satisfaction on first grade male students suffered from depression in 4th area high schools in 1390-91. The research method was experimental with pre-post and control group. The sample consisted of 60 students who were selected by random cluster sampling and were matched from age, educational status, having one standarad deviation below the mean in depression, life statifaction and academic motivation, and other criteria considered in this research. Then randomly devided into two groups as experimental and control. The instruments were Beck Depression Inventory (BDI), Harter Academic Motivation Inventory (HAMI) and Huebner Life Satisfaction Inventory (HLSI). The experimental group administered 10 sessions of logo therapy based on religious approach but the control group did not recieve any intervention. The data were analyzed with MANCOVA. The results indicated that there was a significant difference between experimental and control group in life satisfaction and acacdemic motivation (P<0.001).The rate of life satisfaction and academic motivation in experimental group in comparison with pretest and control group significantly increased. It was concluded that the logo therapy based on religious approach significantly increased the academic motivation and life satisfaction in first grade high school male students suffered from depression.

کلیدواژه‌ها [English]

  • logo therapy based on religious
  • Life satisfaction
  • academic motivation
  • Depression
امیری برمکوهی، علی (1388). آموزش مهارت‌های زندگی برای کاهش افسردگی. فصلنامه روانشناسان ایرانی، 20(5): 307-297.
اسدی نوقانی، احمدعلی.، امیدی، شیدا و حاجی آقا جانی، سعید (1384). روان پرستاری، چاپ اول، تهران: بشری.
برنا، محمدرضا و سواری، کریم (1389). ارتباط ساده و چندگانه نگرش‌های مذهبی، سلامت روانی، رضایت از زندگی و عزت نفس با احساس شادکامی در بین دانشجویان. مجله یافته‌های نو در روانشناسی. 2(8): 86-76.
به‌پژوه، احمد.، زهراکار، کیانوش و جهانگیری، مریم (1389). آموزش مهارت‌های شوخ طبعی و کاهش افسردگی در بیماران آسیب نخاعی. فصلنامه روان‌شناسان ایرانی، 6(23): 237-227.
زرین کلک، حمیدرضا و طباطبائی برزوکی، سعید (1391). رابطۀ سبک دلبستگی و شیوه‌های والدگری ادراک شده با تجربیات معنوی و اعمال مذهبی. فصلنامه روان‌شناسان ایرانی، 8(31): 313-305.
عبدالله پور، نازی.، سید مهدوی اقدم، میرروح اله.، قلی زاده، حسین و علی اشرفی زکی، زینب (1390). رابطۀ دینداری با رضایت از زندگی در بین دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی تبریز. دو فصلنامه تربیت اسلامی، 12(6): 153-141.
عبداله زاده، حسن.، باقر پور، معصومه.، بوژمهرانی، سمانه.، لطفی، محدثه و کرمی، ابوالفضل (1388). هوش معنوی (مفاهیم، سنجش و کاربردهای آن). تهران: روان سنجی.
ویکتورامیل، فرانکل (1384). فرادیدی بر روان‌شناسی و روان‌درمانی وجودی. محمدپور یزدی، احمدرضا، تهران: دانژه.
نادی، محمدعلی و سجادیان، ایلناز (1390). تحلیل روابط بین معنای معنوی، شادی ذهنی، رضایت از زندگی، شکوفایی روان‌شناختی، امید به آینده و هدفمندی در زندگی دانشجویان. مجله طلوع بهداشت، 10(3): 69-54.
نصیری، حبیب اله و جوکار، بهرام (1387). معناداری زندگی، امید، رضایت از زندگی و سلامت روان در زنان. پژوهش زنان، 6(2): 176-157.
هادیان فرد،‌ حبیب (1384). احساس ذهنی بهزیستی و فعالیت‌های مذهبی در گروهی از مسلمانان. مجله روان پزشکی و روان شناسی بالینی ایران. (اندیشه و رفتار)، 11(2): 232-224.
یوسفی، علیرضا.، قاسمی، غلامرضا و فیروزنیا، سمانه (1388). ارتباط انگیزش تحصیلی با پیشرفت تحصیلی دانشجویان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان. مجله آموزش در علوم پزشکی، 9(1)، 85-79.
یوسفی، ناصر.، اعتمادی، عذرا.، بهرامی، فاطمه.، فاتحی‌زاده، مریم السادات.، احمدی، احمد.، عیسی‌نژاد، امید و بطلانی، سعید (1388). اثربخشی معنادرمانگری و گشتالت درمانگری در درمان اضطراب، افسردگی و پرخاشگری. فصلنامه روانشناسان ایرانی، 19(5): 259-251.
 
Bray, I. and Gunnell, D. (2006). Suicide rates, life satisfaction and happiness as marker for population mental health. Psychiatry Epidemiologic, 41: 333-337.
Bronk, K. C. and Hill, P. L. (2009). Purpose, hope, and Life Satisfaction in age groups. Journal of positive Psychology, 4(6): 500-510.
Brown, P. H. and Tierney, B. (2009). Religion and Subjective Well-Being among Elderly in China, Journal of Socio-Economics, 38: 310-319.
Chen, C. and Pajares, J. F. (2010). Implicit theories of ability of grade 6 science students: Relation to epistemological beliefs and academic motivation and achievement in science. Contemporary Educational Psychology. 35: 75-87.
Cho, S. (2008). Effects of Logo-autobiography Program on Meaning in Life and Mental Health in the Wives of Alcoholics. Asian Nursing Research. 2(2): 129-139.
Dyck, M. J. (2007). Assenssing Logotheraputic Constructers: Conceptual and Psychometric States of the Purpose in Life and Seeking of Noetic Goals Tests. Clinical Psychology Review. 7: 439-447.
Feldman, D. B. and Snyder, C. R. (2005). Hope and the Meaningful Life: Theoretical and Empirical Associations between Goal-directed Thinking and Life Meaning. Journal of Social and Clinical Psychology, 24: 401-421.
Haddadi, K., Ghobary, A. and Bonab, B. (2011). Relation between quality of attachment and life satisfaction in high school administrators. Social and behavioral Sciences. 30: 954-958.
King, A. (2006). Positive Affect and the Experience of Meaning of Life. Journal of Personality and Social Psychology, 90(1): 179-196.
Kalanterkousheh, M. and Siti, A. H. (2010). Function of life meaning and marital communication among Iranian spouses in University Putra Malaysia. Journal of Social an Behavioral Sciences, 5: 1646-1649.
Lewis, C., Alan, M. and Cruise, S. (2006). Religion and happiness: Consensus, contradictions, comments and concerns. Mental Health, Religion and Culture, 9(3): 213–225.
Mardiana, M., AbdRazak, A. and Mutiu, A. (.2011). Meaning in Life among Muslim Students. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 30: 743-747.
Morgan, J. and Farsides, T. (2009). Measuring Meaning in Life. Journal of Happiness Studies, 10(2): 197-214.
Madden, O. and Herold, J. (2008). Correlates and predictors of life satisfaction among18 to 35 year olds : An exploration of the quarter life crisis Phenomenon. Academic guidance counseling, Personality, university of Denever, 32: 68-80.
Porubanova-Norquist, M. (2012). Character as a predictor of life satisfaction in Czech adolescent sample: 3 year follow-up study. Personality and Individual Differences. 53: 231-235.
Sawatzky, R. P. A., Ratner, L. and Chiu, A. (2012). A Metaanalysis of Relationship between Spirituality and Quality of Life. Social Indicators Research, 72: 153-188.
Thimm, J. C. (2010). Personality and early maladaptive schemas: A five-factor model perspective. Journal of Behavior Therapy and Experimental Psychiatry, 41: 373-380.
Ulker, A. (2010). Mental health and life satisfaction of young Australians: The role of family background. Australian Economic Papers, 2: 199-218.
Zulling, K. J., Ward, R. M. and Horn, T. (2010). "The Association between Perceived Spirituality, Religiosity and Life Satisfaction: The Mediating Role of Self-Rated Health". Social Indicators Research, 79: 255-268.