طراحی الگوی برنامه درسی تربیت شهروند جهانی در دوره ابتدایی نظام آموزشی ایران: مدلی برآمده از نظریه داده بنیاد

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری برنامه‌ریزی درسی، دانشکدۀ علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

2 دانشیار برنامه‌ریزی درسی، دانشکدۀ علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

3 استاد برنامه‌ریزی درسی، دانشکدۀ علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

چکیده

هدف اصلی این پژوهش طراحی الگوی برنامه درسی تربیت شهروند جهانی در دوره ابتدایی نظام آموزشی ایران است. این پژوهش از نوع پژوهش‌های کیفی و مبتنی بر نظریه داده ‌بنیاد انجام شده است. جامعه آماری شامل معلمان و افراد متخصص و صاحب‌نظر در زمینه شهروندی جهانی است که شیوه انتخاب آن‌ها هدفمند از نوع گلوله برفی بود. در مجموع با 34 نفر که شامل 18 معلم و 16 متخصص و عضو هیأت علمی دانشگاه بود، مصاحبه به عمل آمد. داده‌ها از طریق مصاحبه‌های نیمه‌ساختارمند در طی سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی تحلیل شد که در قالب مدل پارادایمی و مدل مفهومی بدین صورت شکل گرفت: ضرورت و نیاز (نیازهای اجتماع)، اهداف (هدف کلی و اهداف جزئی)، محتوا (اصول سازماندهی محتوا، اصول انتخاب محتوا)، روش‌های یاددهی-یادگیری (اصول انتخاب روش‌های یاددهی-یادگیری، انواع رویکردها و روش‌های یاددهی-یادگیری)، نقش معلم (ویژگی‌های معلم، مسئولیت اجرایی معلم)، ارزشیابی (اصول ارزشیابی، روش‌های ارزشیابی)، زمان (تخصیص زمان به آموزش‌های مستقیم، تخصیص زمان به آموزش‌های غیر مستقیم)، فضا (فضا به عنوان منبع یادگیری، فضا به عنوان محل اجرا)، مواد و منابع (منابع فیزیکی یا غیر مجازی، منابع مجازی)، عوامل سازمانی (برنامه‌های توانمندسازی، پشتیبانی سازمانی)، یادگیری ضمنی (خارج از جو مدرسه، جو مدرسه) و نتایج برنامه (پرورش مؤلفه‌های دانشی، مهارتی و نگرشی). برای تأمین روایی و پایایی نیز از روش لینکلن و گوبا شامل: قابل قبول بودن، انتقال پذیری، اطمینان پذیری و تأییدپذیری استفاده شد. در پایان نیز بر مبنای یافته‌ها و نتایج به دست آمده، رهنمودهایی برای عملی شدن برنامه ارائه شده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Designing a Model for the Curriculum of Global Citizenship Education in Elementary Schools of Iran's Educational System: A Model based on Grounded Theory

نویسندگان [English]

  • abbas poursalim 1
  • mahboobeh arefi 2
  • Koorosh Fathi Vajargah 3
چکیده [English]

The main purpose of this inquiry is designing a model for the curriculum of global citizenship education in elementary schools of Iran's educational system. This inquiry is a qualitative research based on grounded theory. The statistical population consists of teachers and specialists in the field of global citizenship which their approach are based on purposeful sampling method with a snowball technique. In total, 34 persons including 18 teachers and 16 specialists and faculty members was interviewed. The data was analyzed through semi-structured interviews during the three phases of open coding, axial and selective which was formed in the framework of the paradigm and conceptual model as follows: necessity (social needs), goals (aims and objectives), content (content organizing principles, principles of content selection), teaching-learning methods (selective principles of teaching-learning methods, approaches and methods of teaching-learning), the role of the teacher (teacher characteristics, the executive responsibility of teachers), evaluation (assessment principles, methods of evaluation), time (allocated time for direct trains, allocated time for non-direct trains), location (location as a source of learning, location as a place of execution), materials and resources (physical or non-virtual resources, virtual resources), organizational factors (empowerment programs, organizational support), implicit learning (outside the school environment, school environment) and outcomes of the program (educational components of the knowledge, skill and attitude). To ensure the reliability and validity, the Lincoln and Guba's approach, including credibility, transferability, dependability and conformability were employed. Finally, according to the findings and the results, some guidelines have been provided for the Implementation of the program.

کلیدواژه‌ها [English]

  • globalization
  • Model of Curriculum
  • Global Citizenship Education
  • Grounded Theory

مراجع

استرایکر، سوزان و وارنر، سالی‌(1383). کلیدهای پرورش خلّاقیّت هنری در کودکان و نوجوانان، ترجمۀ اکرم قیطاسی، تهران: صابرین.
رابرتسون، رونالد‌(1380). جهانی شدن: تئوری‌های اجتماعی و فرهنگ جهانی، ترجمۀ کمال پولادی، تهران: ثالث و مرکز بین‌المللی گفتگوی تمدن‌ها.
رضایی، فرزانه‌(1387). تجزیه و تحلیل محتوی کتاب‌های درسی دورۀ ابتدایی بر مبنای ‌مؤلّفه‌های آموزش جهانی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه مازندران.
سند تحول بنیادین آموزش و پرورش(سند مشهد مقدس). (1390). دسترسی به‌صورت آنلاین در سایت شورای عالی آموزش و پرورش به نشانی:
 http://sce.ir/Portal/Home/Default.aspx
سیف، سوسن.، کدیور، پروین.، کرمی نوری، رضا و لطف‌آبادی، حسین‌(1376). روان‌شناسی رشد(1). تهران: سمت.
فتحی‌واجارگاه، کورش و اعلائی، غلامحسین‌(1389). تربیت شهروند جهانی. مجله پژوهشی، آموزشی، اطلاع رسانی مدارس کارآمد، (8): 31-27.
محمودنژاد مقدم، آزاده‌(1392). بررسی آموزه‌های تربیت شهروند جهانی در برنامۀ درسی دورۀ ابتدایی و دیدگاه معلمان در خصوص توجه محتوای کتب درسی به شهروند جهانی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه ملایر.
میر، محمد و شمشیری، بابک‌(1394). بررسی انسان‌شناسی عرفان اسلامی و دلالت‌های آن در تربیت شهروندی، فصلنامه اندیشه‌های نوین تربیتی، 11(‌3): 171-149.
میرزایی، حسن‌(1389). بررسی میزان توجه به ویژگی‌های شهروند جهانی در برنامه درسی مطالعات اجتماعی دورۀ ابتدایی ایران، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد مرودشت.
Alfred, M. V., Guo, Sh. (2012). Toward global citizenship: Internationalization of adult education in Canada and the U.S. The Canadian Journal for the Study of Adult Education, 24 (2): 51-70. Available online at: http://search.proquest.com/index
Bae, J. H. (2016). A Case Study on the Creative Integration of Global Citizenship Education for Young Children into the Nuri Curriculum through Intercultural Exchange. International Journal of Software Engineering and Its Applications, 10 (2): 279-288. Available online at: http://dx.doi.org/10.14257/ijseia.2016.10.2.23
Banks, J. A. (2004). Teaching for Social Justice, Diversity, and Citizenship in a Global World. The Educational Forum, 68: 289-298. Available online at: http://depts.washington.edu/centerme/Fs04banks.pdf
Brigham, M. (2011). Creating a Global Citizen and Assessing Outcomes. Jgcee: Journal ofGlobal Citizenship & equity Education, 1 (1): 15-43. Available online at: http://journals.sfu.ca/jgcee/index.php/jgcee/article/viewFile/27/10
Butcher, J. (2017). Citizenship, global citizenship and volunteer tourism: a critical analysis. Tourism Recreation Research. Available online at: http://dx.doi.org/10.1080/02508281.2017.1295172
Creswell, J. W. (2014). Educational Research: Planning, Conducting and Evaluating Quantitative and Qualitative Research (4th Edition). Upper Saddle River, NJ: Pearson Education, Inc.
Davies, L. (2008). Global Citizenship Education. Encyclopedia of Peace Education, Teachers College, Columbia University.
Dill, J. S. (2011). Schooling Global Citizens: The Moral Pedagogy of Twenty-first Century Education. A Dissertation presented to the Graduate Faculty of the University of Virginia in Candidacy for the Degree of Doctor of Philosophy. Available online at: http://search.proquest.com/index
Fathi Vajargah, K., Alaii, Gh. (2010). Global citizenship education. Quarterly Journal of efficient schools, 4 (8): 27-31.
Fielden, J. (2006). Internationalization and leadership: What are the issues? Paper presented at the Leadership and Development Challenges of Globalization and Internationalization Summit, London, UK. Available online at: http://www.lfhe.ac.uk/international/internationalconferences/summit2006/index,html
Fundamental Reform Document of Education (Holy Mashhad). (2011). Available online at: http://sce.ir/Portal/Home/Default.aspx
Goren, H., Yemini, M. (2015). Global citizenship education in context: teacher perceptions at an international school and a local Israeli school. Compare: A Journal of Comparative and International Education, 46 (5): 832-853. Available online at: http://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/03057925.2015.1111752
Haigh, M. (2016). Fostering Global Citizenship – tree planting as a connective practice. Journal of Geography in Higher Education, 40 (4): 509-530. Available online at: http://dx.doi.org/10.1080/03098265.2016.1150438
Hancock, R. E. (2015). All of this is yours: global citizenship education as emancipatory practice for African American preschooler. Submitted in partial fulfillment of the requirements for the Degree of Doctor of Education in Teachers College, Columbia University.
Lewis, F. (2014). Human Rights Education in Osler and Starkey: From Analytic Framework to Object of Analysis. Cambridge Open-Review Educational Research e-Journal, 1 (1): 19-39. Available online at: www.corerj.educ.cam.ac.uk
Lincoln, Y. S., Guba, E. G. (1985). Naturalistic inquiry. Beverly Hills, CA: Sage.
MacKenzie, A., Enslin, P., & Hedge, N. (2016). Education for global citizenship in Scotland: Reciprocal partnership or politics of benevolence? International Journal of Educational Research, 77: 128-135. Available online at: http://dx.doi.org/10.1016/j.ijer.2016.03.007
Mahlstedt, A. (2003). Global citizenship education in practice: an exploration of teachers in the United World Colleges (International Comparative Education Monograph). Stanford University, School of Education, California.
Mahmoudnejad moghadam, A. (2013). Examining the teachings of global citizenship education in elementary school curriculum and teachers' viewpoints regarding the content of textbooks to global citizen. Master's thesis, University of Malayer.
Mir, M., Shamshiri, B. (2015). The study of anthropology of Islamic mysticism and its ‎implications in the citizenship education. Quarterly Journal of New Thoughts on Education, 11 (3): 149-171.
Mirzaiy, H. (2010). Study of characteristics of global citizenship in primary school's social studies curriculum. Master's thesis, Islamic Azad University, Marvdasht.
Moizumi, E. M. (2010). Examining Two Elementary-Intermediate Teachers’ Understandings and Pedagogical Practices about Global Citizenship Education. A dissertation for the degree in Master of Arts. University of Toronto. Available online at: http://search.proquest.com/index
Myers, J. P. (2006). Rethinking the social studies curriculum in the context of globalization: Education for global citizenship in the U.S. Theory & Research in Social Education, 34 (3): 370-394. doi: 10.1080/00933104.2006.10473313
Nussbaum, M. (2002). Patriotism and Cosmopolitanism. In J. Cohen (Ed.), for love of country (pp. 2-17). Boston: Beacon.
Oxfam. (2015). Education for Global Citizenship: A guide for schools. Available online at: http://www.oxfam.org.uk/education/global-citizenship/global-citizenship-guides
Pais, A., Costa, M. (2017). An ideology critique of global citizenship Education. Critical Studies in Education. Available online at: http://dx.doi.org/10.1080/17508487.2017.1318772
Pashby, K. (2015). Conflations, possibilities, and foreclosures: Global citizenship education in a multicultural context. Curriculum Inquiry, 45 (4): 345-366. Available online at: http://dx.doi.org/10.1080/03626784.2015.1064304
Persson, B. N., Kajonius, P. J. (2016). Empathy and Universal Values Explicated by the Empathy-Altruism Hypothesis. The Journal of Social Psychology, 156(6): 610-619. Available online at: http://dx.doi.org/10.1080/00224545.2016.1152212
Pugliese, G. D. (2015). Preparing students for citizenship in a global society: a case study. A Dissertation Submitted to the School of Graduate Studies in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree of Doctor of Education. Southern Connecticut State University, New Haven, Connecticut.
Rezaiy, F. (2008). The analysis of the content of primary school textbooks based on the components of global education. Master's thesis, University of Mazandaran.
Robertson, R. (1992). Globalization: social theory and global culture. Translated by Kamal Pouladi (2001), Tehran, Sales Publications.
Santos, M. A. (2004). Discovering New Paths for Global Citizenship Education in Brazil: Three Case Studies. A thesis submitted in conformity with the requirements for the degree of Master of Arts, Department of Curriculum, Teaching and Learning, Ontario Institute for Studies in Education of the University of Toronto. Available online at: http://search.proquest.com/index
Seif, S., Kadivar, P., Karami Nouri, R., & Lotfabadi, H. (1997). Developmental Psychology (1). Tehran: Samt Publications.
Sherman, P. (2016). Preparing social workers for global gaze: locating global citizenship within social work curricula. Social Work Education, 35(6): 632-642. Available online at: http://dx.doi.org/10.1080/02615479.2016.1190328
Sim, J. B. Y., Chua, Sh., & Krishnasamy, M. (2017). Riding the citizenship wagon: Citizenship conceptions of social studies teachers in Singapore. Teaching and Teacher Education, 63: 92-102. Available online at: http://dx.doi.org/10.1016/j.tate.2016.12.002
 Stewart, L. (2008). Global Citizenship and Wilfrid Laurier University. Laurier Students Public Interest Research Group, Ontario Canada.
Strauss, A. and Corbin, J. (1998). Basics of Qualitative Research. Second Edition, London: Sage Publications.
Striker, S., Warner, S. (2003). Encouraging the artist in your child. Translated by Akram Gheitasi (2004), Tehran, Saberin Publications.
Tye, K. A. (2003). Globalizing global education to nurture world citizens. The Education Digest, 69 (4): 18-23.
Tye, K. A. (2014). Global Education: a worldwide movement: An Update. Policy Futures in Education. 12: 855-871. Available online at: http://online.sagepub.com
Xing, J. (2015). Global Citizenship Education in Hong Kong. International Journal of Information and Education Technology, 5 (2): 136-139. Available online at: http://www.ijiet.org/papers/490-S00006.pdf

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار