مرجعیت‌زدایی پساساختارگرا در تربیت اخلاقی با رویکردی انتقادی از منظر اسلامی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار و عضو گروه مدیریت و برنامه­ریزی آموزشی دانشگاه الزهراء س

چکیده

نگرش پساساختارگرایی به اخلاق، بر محور تأکید بر کثرت، تنوع و تفاوت در حوزة ارزش­ها، نفی قطعیت، تعیّن، و فراگیر بودن اصول اخلاقی استوار است.  بر این مبنا، پساساختارگرایی نمی­تواند با پذیرش مرجعیت اصول اخلاقی عام و همگانی سازگار باشد. در مقابل، رویکرد اسلامی به اخلاق با تکیه بر وجوه مشترک انسانی، بیش از توجه به تفاوت­های ارزشی؛ بر تشابه­ها و اصول جهانی اخلاق تأکید دارد؛ لذا می­توان گفت از منظر اسلامی، دست کم، پذیرش مرجعیت برخی اصول اخلاقی ضروری است. چنین به نظر می­رسد که نفی مرجعیت اصول اخلاقی از تربیت اخلاقی نتایج و پیامدهای ناخوشایندی همچون شیوع نگرش­های فردی، نسبی و کثرت­گرایانه در حوزه اخلاق و بسط شرایط تصمیم­ناپذیری و عدم قطعیت و دامن زدن به شک و تردید مداوم و همیشگی را به همراه دارد که امکان تربیت اخلاقی را متزلزل می­نماید. در این مقاله، تبیین اهم نتایج و پیامدهای حاصل از مرجعیت­زدایی اخلاقی در قالب نقد بیرونی رویکرد پساساختارگرایی به تربیت اخلاقی از منظر اسلامی محور اساسی بحث واقع شده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The critique of Post-structural anti-authority of moral education from Islamic viewpoint

نویسنده [English]

  • maryam Banahan
چکیده [English]

Post structuralism approach to morality is concentrated on multiplicity, variety and difference in values extent and rejects absolute, universal and pre determinate moral doctrines. Thus post- structuralism cannot be compatible with the authority of common and pervasive moral doctrines. While Islamic viewpoint to morality emphasizes on common existential dimensions of human being and on similarities rather than differences, therefore from this viewpoint, admission the authority of some moral doctrines is necessary. It seems to deny authority from moral education has unfavorable outcomes like the expansion of individual, relativistic and pluralistic attitudes in morality domain and extension undecidabilty and uncertainty to promote constant incredulity that makes moral education possibility unsteady. This paper is based on explanation the main by Islamic external critique of post structural moral education.

کلیدواژه‌ها [English]

  • post structural moral anti authoritarianism
  • moral education
  • Islamic moral authoritarianism

مراجع

دهقانی، محسن( 1388). فروغ حکمت، ترجمه و شرح نهایه­الحکمه، ج 1، قم: بوستان کتاب.
جعفری، محمدتقی(1354). اخلاق و مذهب. قم: تشیع.
شریعتی سبزواری، محمدباقر (1381). تحریرى براصول فلسفه وروش رئالیسم. ج 1،‏2، 3. قم: بوستان کتاب.
طباطبایی، سیدمحمدحسین(1374). تفسیر­المیزان. ج 2، 4، 7.  ترجمه سید محمد باقر موسوی همدانی، قم: دفتر انتشارات اسلامی جامع مدرسین حوزه علمیه قم.
طباطبایی، سیدمحمدحسین(1387). روابط اجتماعی در اسلام. به کوشش سیدهادی خسروشاهی و محمد جواد حجتی­کرمانی. قم: بوستان کتاب.
طباطبایی، سیدمحمدحسین(بی­تا). نهایه­الحکمه(نهایت فلسفه). ج 1. ترجمه مهدی تدین. قم: بوستان کتاب.
فرامرز قراملکی، احد(1388). اصول و فنون پژوهش در گسترة دین پژوهی، قم: حوزه علمیه قم.
مصباح یزدی، محمد تقی و گروهی از نویسندگان (1390). فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی. تهران: مؤسسه فرهنگی مدرسه برهان(انتشارات مدرسه).
Adorno, T.W., Frenkel-Brunswick E., Levinson, D.J. & Sanford, N. S., (1950). The Authoritarian Personality. Harper and Row. New York.
Biesta Gert J.J. (2002).  Preparing for the incalculable: Deconstruction  Justice, and The question of education.in “ Derrida and Education” .London: Routledge.
Caputo, J.D.(ed). (1997). Deconstruction in a Nutshell, A Conversatiion with Jacques Derrida. NewYork: Fordham University Press.
Carr,David. (2003). Education, Knowledge And Truth:Beyond the postmodern impasse. Taylor & Francis e-Library.
Carr, David & J.W.Steutel (eds). (1999). Virtue Ethics and Moral Education.  Lomdon: Routledge.
Derrida Jacques. (1978). Writing and Difference, trans. A.Bass, Chicago: The University of Chicago Press.
Derrida Jacques. (1984). Dialogue with Jacques Derrida: Deconstruction and the other, Dialouges with contemporary Continental Thinker: The phenomenological heritage, Manchester: Manchester University Press.
Derrida Jacques. (1992). “Force of Law: The Mystical Foundation of authority,” trans. M.Quaintance, in D. Cornell, M. Rosenfel, and D.G. Carlson (eds). “Deconstruction and the possibility of Justice”.NewYork and London:Routledge.
Herberg, will (1968).What is the Moral Crisis of Our time? Available at: www.mmisi.org/ir/04_02_03/herberg.pdf
Marshall James D. (ed). (2004). Poststructuralism, Philosophy,Pedagogy. USA: Kluwer Academic Publishers.
Marshall, B.K.(1992). Teaching the Postmodern. London: Routledge.
Schag, Calvin, O. (1997). The Self after Postmodernity”.Yale University press.    New Haven and London.
Shomali, Mohammad A. (2001). Ethical Relativism: An Analysis of the Foundations of Morality. published by Islamic College for Advanced Studies Press (ICAS).
Webster Marriam (1996). Dictionary of Law.
اندیشه های نوین تربیتی
دوره 12، شماره 1
اردیبهشت 1395
صفحه 189-209

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار