رابطه میان مؤلفه‌های هوش معنوی و هویت فردی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد دانشگاه الزهرااء(س)

2 کارشناس ارشد روانشناسی، مرکز مشاوره دانشگاه علوم پزشکی خراسان

چکیده

آگاهی یافتن نسبت به هویت و حقیقت خود، از جمله مسائل مهم جوامع امروزی است. بنابراین، شناخت عوامل مهم و اثرگذار در فرآیند تکوین هویت شخصی دارد. پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه میان مؤلفه­های اصلی هوش معنوی با هویت فردی و نقش این عوامل در شکل­گیری ساختار هویتی انجام گرفت. نمونة مورد مطالعه شامل 381 نفر( 133 پسر و 248 دختر) از بین دانشجویان 18- 25 ساله دانشگاه­های دولتی شهر تهران، بااستفاده از روش نمونه­گیری تصادفی خوشه­ای چند مرحله­ای انتخاب بود. ابزار اندازه­گیری، پرسشنامة گزارش شخصی هوش معنوی(SISRI-24) و پرسشنامه هویت شخصی بود. داده­های پژوهش بااستفاده از روش­های آماری همبستگی بین متغیرها، رگرسیون چندمتغیره، آزمون تی،  و تحلیل واریانس یک راهه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته­های پژوهش حاکی از آن بود بین مؤلفه­های هوش معنوی با هویت فردی، رابطه­ای معنی­دار و مثبت وجود دارد(p < 0/0005 ). طبق نتایج این پژوهش، 2/19 درصد واریانس هویت فردی بر اساس هوش معنوی قابل تبیین است. بنابراین، هوش معنوی نقش تعیین کننده­ای در پیش­بینی هویت پایدار دارد. علاوه بر آن، نتایج، تفاوت معنی­داری را در توانایی هوش معنوی و مؤلفه­های آن بین دختران و پسران نشان  نداد. اما، بین دو گروه تفاوت معنی­داری در مقیاس هویت فردی وجود داشت،  به­گونه­ای که دختران در مقایسه با پسران هویت فردی شکل یافته­تری را نشان دادند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The relationship between Components of Spiritual Intelligence and Personal Identity

نویسندگان [English]

  • zohreh khosravi 1
  • zahra borjali 2
1
2
چکیده [English]

Knowledge of one’s identity is an important issue in the world of today. Therefore, determining factors which are effective on developing personal identity is essential. The present research aimed at investigating the relationship between the main components of spiritual intelligence and personal identity and the role of these components in identity formation. The sample included 381 (133 males and 248 females) university students (18-25 years old) in public universities in Tehran who were selected through multilevel random sampling. Two questionnaires of spiritual intelligence and personal identity were used to collect the data. The collected data was then analyzed using correlation coefficiency, multiple regression, t-test, and one-way analysis of variance. The results indicated positive significant relationship between components of spiritual intelligence and personal identity. Based on the findings of the study, spiritual intelligence can predict 19.2 % of variance in personal identity variable. Therefore,spiritual intelligence has a significant role in predicting stable identity. The results showed no significant difference in boys and girls in terms of their spiritual intelligence. However, there was a significant difference in their personal identity, in a way that, girls showed a more developed personal identity than boys.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Spiritual intelligence
  • Personal identity

مراجع

احمدی، احمد(1371). روانشناسی نوجوانان و جوانان. تهران: ترمه.
خدایاری فرد، محمد(1371). مسائل نوجوانان و جوانان. تهران: انجمن اولیا و مربیان.
دهشیری، غلامرضا(1384). بررسی رابطه دینداری و بحران هویت در بین دانش­آموزان دبیرستانی شهرستان یزد. فصلنامه تعلیم و تربیت.26-35.
صمدی، پروین(1385). هوش معنوی. نشریه اندیشه­های نوین تربیتی، دانشگاه الزهراء. شماره3-4، 99-114.
کرین، ویلیام(1384). نظریه­های رشد(مفاهیم و کاربردها). ترجمه خوی­نژاد.غ و رجایی.ع. تهران: رشد.
گیدنز، آنتونی(1382). تجدد و تشخص(جامعه و هویت شخصی در عصر جدید). ترجمه موفقیان.ن. تهران: نی.
لطفی، محدثه و سیار، سمیه(1387). رابطه بین هوش معنوی و سلامت روان افراد 15 سال به بال. پایان نامه رشته روانشناسی عمومی دانشگاه پیام نور مرکز بهشهر.
نجفی،محمود.،  احدی،حسن و دلاور،علی(1385). بررسی رابطه کارایی خانواده و دینداری با بحران هویت، ماهنامه علمی-پژوهشی دانشگاه شاهد، شماره 16،17-26.
یعقوبی، ابوالقاسم.، ذوقی پایدار، محمدرضا.، عبداله­زاده، حسن و محققی، حسین(1387). رابطه بین هوش معنوی و بهداشت روانی دانشجویان دانشگاه بوعلی سینا همدان در سال تحصیلی86-87. مقاله ارائه شده در چهارمین سمینار سراسری بهداشت روانی دانشجویان، دانشگاه شیراز.
Amram, Y. (2005). |Intelligence Beyond IQ: The Contribution of Emotional and Spiritual Intelligences to Effective Business Leadership. presented at the Institute of Transpersonal Psychology, April 17.
Bartone, P. T. (2005). The need for positive meaning in military operations: Reflections on AbuGhraib. Military Psychology, 17, 315–324.
Diedrich .W.F.(2008): http://www.noblaming.com/spiritintel.htm
Emmons, R. A.(2000a): Is spirituality an intelligence? Motivation, cognition, and the psychology of ultimate concern. The International Journal for the Psychology of Religion, 10, 3-26.
Emmons, R. A. (2000b). Spirituality and intelligence: Problems and prospects. The International Journal for the Psychology of Religion, 10, 57-64.
Feenstra,J,& Brouwer,A.M. (2008). Christian Vocation: Defining Relations with Identity  Status,College Adjaustment, and Spirituality. Journal of Psychology and Theology, 36( 2), 83-93
Fry, P. S. (2000).Religious involvement, spirituality and personal meaning for life: Existential predictors of psychological well being in community-residing and institutional care elders. Aging&Mental Health, 4, 375–387.
Halama, P, & Strizenec, M. (2004). Spiritual, existential or both? Theoretical considerations on the nature of “higher intelligences. Studia Psychologica, 46(3), 239-253.
King, D. B. (2008). Rethinking claims of spiritual intelligence: A definition, model, & measure. Unpublished master's thesis, Trent University, Peterborough, Ontario, Canada
King, D. B., & DeCicco, T. L. (2009). A viable model and self-report measure of spiritual intelligence. The International Journal of Transpersonal Studies, 28, 68-85.
Maddi, S. R. (2004). Hardiness: An operationalization of existential courage. Journal of  Humanistic Psychology, 44, 279-298.
Marcia, J. E., and Fridman, M. L. (1970) . Ego identity status in college women. Journal of Personality ,38, 249–263.
Mascaro, N., & Rosen, D. H. (2005). Existential meaning’s role in the enhancement of hope and prevention of depressive symptoms. Journal of Personality, 73, 985-1014
Nasel, D. D. (2004). Spiritual orientation in relation to spiritual intelligence: A new consideration of traditional hristianity and New Age/individualistic spirituality. Doctoral Dissertation, University of South Australia: Australia.
Noble, Kathleen. (2000). Spiritual intelligence: A new frame of mind. Advanced Development, 9, 1-29.
Poll. Justin B ,& Smith.Timothy B. (2003): The Spiritual Self:toward a Conceptualization of Spiritual Identity Development. Journal of Psychology and Theology, 31)2(, 129-142
Reker, G. T. (1997). Personal meaning, optimism, and choice: Existential predictors of  depression in community and institutional elderly. The Gerontologist, 37, 709-716.
Schenkel, S., and Marcia, J. E. (1972). Attitudes toward premarital intercourse in determining ego identity status in college women. Journal of Personality,(3),472–482.
Tirri. K, Nokelainen. P, Ubani. M.(2006). Conseptual Definition and Emprical Validation of the Spiritual Sensitivity Scale. Koninklijke Brill NV, Leiden, JET 19,1, 37-62
Vaughan, F.(2002). What is spiritual intelligence? Journal of Humanistic Psychology, 42, 16-33.
Webster.R.Scott(2005). Personal identity: moving  beyond Essence. International Journal of Children’s  pirituality, 10(1), 5–16
Zohar, D., & Marshall, I. (2000). SQ: Connecting with our spiritual intelligence. New York: Bloomsbury Publishing.
اندیشه های نوین تربیتی
دوره 12، شماره 1
اردیبهشت 1395
صفحه 97-115

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار