توانایی‌های شناختی و ویژگی‌های شخصیتی به عنوان پیش‌بینی کننده تفکر انتقادی

نویسنده

چکیده

نظریه دو عاملی، مهارت تفکر انتقادی را ترکیبی از توانایی شناختی و آمادگی‌های شخصیتی تعریف می‌کند. هدف این مطالعه، تعیین نقش توانایی‌های شناختی و ویژگی‌های شخصیتی بر تفکر انتقادی دانشجویان بوده است. برای این منظور 134 دانشجوی دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی دانشگاه تبریز با روش تصادفی طبقه‌ای نسبتی از رشته‌های مختلف روان‌شناسی، علوم تربیتی، تربیت بدنی و کتابداری و علوم اطلاع‌رسانی انتخاب شدند و به پرسش‌نامه شخصیتی نئو، آزمون هوشی وکسلر بزرگ‌سالان و تست تفکر انتقادی کالیفرنیا پاسخ دادند. از بین عوامل مختلف شخصیتی و شناختی، ادراک کلامی (340/0 = ß)، باز بودن به تجربه (322/0 = ß) و برون‌گرایی (255/0- = ß) بر تفکر انتقادی مؤثر بوده است. نتیجه دیگر این پژوهش نشان داد که 33 درصد واریانس مشترک تفکر انتقادی از طریق یک ترکیب خطی مشترک از سه عامل ادراک کلامی، باز بودن به تجربه و برون‌گرایی تعیین می‌شود. نتایج این پژوهش می‌تواند جنبه‌های کاربردی برای آموزش تفکر انتقادی در فراگیران داشته باشد. این یافته‌ها شواهد روشنی بر پرورش منش و گرایش در کنار مهارت و توانایی‌های شناختی در تفکر انتقادی است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Cognitive ability and personality characteristics as predictors of critical thinking

نویسنده [English]

  • R Badri Gargari
چکیده [English]

The two-factor theory defines critical thinking skills as a combined effect of cognitive abilities and personality dispositions. This research was conducted to study the relationship between cognitive ability and personality characteristics and critical thinking. The subjects were 135 undergraduate students, selected from students of different fields of psychology, educational sciences, physical education, and library and information sciences at School of Education and Psychology, University of Tabriz (Tabriz, Iran). Data was gathered through California Critical Thinking Skills Test (CCTST), NEO Personality Inventory, and Wechsler Adult Intelligence Scale. Hierarchical regression analyses showed that verbal comprehension ability (β = 0.340), openness to experience (β = 0.322), and extroversion
(β = -0.255) were important predictive factors of critical thinking performance. In addition, 33% of the variance of critical thinking skills was explained by linear combination of verbal comprehension ability, openness to experience, and extroversion. The present results can be used in teaching critical thinking to students. These findings also provide clear evidence indicating the need for nurturing attitudes and skills related to critical thinking.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Critical thinking skills
  • Cognitive ability
  • Personality Characteristics
  • Verbal comprehension ability
  • openness to experience
  • Extroversion