واکاوی خشونت نمادین در برنامه درسی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری برنامه‌ریزی‌درسی، دانشکده علوم‌تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

2 استاد گروه علوم‌تربیتی، دانشکده علوم‌تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

3 دانشیارگروه علوم‌تربیتی، دانشکده علوم‌تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

4 استاد گروه روان‌شناسی‌تربیتی، دانشکده علوم‌تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه الزهراء، تهران، ایران

چکیده

این پژوهش با هدف شناسایی خشونت نمادین و مصادیق آن در برنامه درسی به روش کیفی(تحلیل مضمون یا تماتیک) انجام گرفته است. حوزه پژوهش برنامه درسی مدارس ایران وجامعه ‌آماری آن با توجه به‌ میان رشته‌ای بودن موضوع پژوهش، شامل اعضای هیات علمی، متخصصین و صاحب نظران حوزه‌های برنامه درسی، روانشناسی تربیتی و جامعه-شناسی آموزش و پرورش بوده است. نمونه پژوهش براساس اشباع نظری 15 نفر به ‌شیوه ‌نمونه‌گیری هدفمند ‌انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات مصاحبه عمیق و نیمه ساختاریافته بود که به منظور حفظ فاصله اجتماعی با استفاده از شبکه‌های اجتماعی و به شکل نیمه حضوری انجام شد. بسندگی پژوهش و اطمینان‌ از کیفیت داده‌ها و تفسیرهای صورت گرفته، با ترکیبی از راهبردهای اعتبارپذیری، انتقال‌پذیری، اتکاپذیری و تأییدپذیری مورد سنجش قرار گرفت. پایایی کدگذاری مصاحبه‌ها، با استفاده از ضریب درون موضوعی کاپا تعیین گردید. داده‌های گردآوری شده با استفاده از الگوی سه مرحله‌ای براون و کلارک تحلیل شد. نتایج نشان داد که خشونت نمادین می‌تواند در کلیه عناصر برنامه درسی (اهداف، محتوا، محیط اجرا، راهبردهای یاددهی-یادگیری و روش‌های ارزشیابی) اعمال شود. مدارس به عنوان ابزار نظام آموزشی از طریق برنامه درسی و به طور غیرعمدی به بازتولید نابرابری های فردی و اجتماعی اقدام می کند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Exploring symbolic violence in the curriculum

نویسندگان [English]

  • Fereshteh Ashkan 1
  • Kourosh Fathi Vajargah 2
  • Mahboubeh Arefi 3
  • Mahnaz Akhavan Tafti 4
1 PhD student, Curriculum Planning, Faculty of Education and Psychology, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran
2 Professor, Curriculum Studies, Department of Educational Sciences, Faculty of Education and Psychology, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran
3 Associate Professor, Department of Educational Sciences, Faculty of Education and Psychology, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran
4 Professor, Department of Educational Psychology, Faculty of Education and Psychology, Alzahra University, Tehran, Iran
چکیده [English]

This study aimed to identify symbolic violence and its exemplars in the Iranian school curricula via interviews and thematic analysis. Due to the interdisciplinary nature of the subject, the interviewees were purposively selected from among faculty members and curriculum planning, educational psychology, and sociology of education experts. The data were collected using in-depth semi-structured interviews. The adequacy of the research sample and the quality of the data and interpretations were ensured via a combination of credibility, transferability, dependability, and confirmability. The reliability of interview coding was determined using the intra-class correlation coefficient of kappa. The collected data were analyzed using Braun and Clarke's three-step model. The results showed that symbolic violence can be applied to all elements of the curriculum. As an instrumental component of the educational system, schools unintentionally reproduce individual and social inequalities through the curriculum.

کلیدواژه‌ها [English]

  • “Curriculum”
  • ”Reproduction Theory”
  • ”Smbolic Violence”

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار