واکاوی رویکرد معنویت گرایانه ‏‏ی مارتین بوبر به اخلاق معلمی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری فلسفۀ تعلیم و تربیت ، گروه علوم تربیتی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

2 دانشیار گروه علوم تربیتی، دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

3 استاد گروه علوم تربیتی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر، واکاوی منظومه‏ی فکری مارتین بوبر در حوزه‏های دین، اخلاق و تربیت، به منظور تبیین مسئولیتهای اخلاقی و حرفهای معلم است. این پژوهش که با رویکرد توصیفی- تفسیری و روش استنتاجی انجام شده، در گام نخست، به توصیف و تفسیر رویکرد معنویت‏گرایانهی بوبر پرداخته است. بوبر از آن جهت فیلسوفی معنویت‏گرا قلمداد می‏شود که با طرح ایده‏ی «کسوف خداوند»، به حائل شدن اندیشه‌ی ابزارانگارانهی مدرن در مواجهه‌ی انسان با خداوند اذعان کرده و از کمرنگ شدن جنبه‌های روحانی و اخلاقی در ابعاد مختلف زندگی انسان امروز، ابراز نگرانی کرده است. در گام بعدی، دلالتهای این رویکرد برای عرصه‏های چهار‏گانهی اخلاق معلمی یعنی خداوند، جهان، خود و انسانهای دیگر (شاگردان، والدین، همکاران و جامعه)، استنتاج شده است. اخلاق معلمی براساس دیدگاه بوبر را می‏توان در دو مرحله خلاصه کرد: معلم به واسطه‌ی ایجاد رابطه‌ی شخصی با خداوند، معنویت الهی را به تمامی افکار و افعال خود فرا میخواند. نتیجهی این حالت روحانی، آن است که معلم از قوای وجودی خویش مانند حق انتخاب، تصمیم‌گیری و اراده، آگاهی مییابد و در تمامی شئون ارتباطی از خودمداری، تنگ‌نظری، اصرار بر رابطه‌ از نوع «من-آن» با مظاهر آفرینش و دیگران، رها می‏گردد و با تمام وجود برای تحقق خداوند، جهان، خویشتن و انسانها عمل میکند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Exploring of the Martin Buber's spiritualist approach to teacher’s ethics

نویسندگان [English]

  • Mohammad Ahmadgholami 1
  • Mohammad-Hossein Heidari 2
  • Hassan-Ali Bakhtiar Nasrabadi 3
1 PhD student in Philosophy of Education.Departmant of Education, Faculty of Education and Psychology, University of Isfahan, Isfahan,Iran
2 Associate Professor of Education, Faculty of Education and Psychology, University of Isfahan, Isfahan, Iran
3 Professor of Education, Faculty of Education and Psychology, University of Isfahan, Isfahan,Iran
چکیده [English]

The purpose of the present study is to explore of the Martin Buber's intellectual system in the areas of religion, ethics and education in order to explain the teacher's professional and ethical responsibilities. Research that has been done with descriptive - interpretative approach and with deductive method, in the first step, describe and interpret Buber's spiritualistic approach. Buber is regarded as a spiritualist philosophy who proposed the idea of the "Eclipse of God", has admitted to fender the modern instrumentalist thought in between the encounter of man with God, and expressed concern at the diminishing spiritual and moral aspects of the various aspects of human life today. In the next step, the implications of this approach are deduced for the four areas of teacher's ethics: God, the world, the self, and other human beings (students, parents, co-workers, and society). Teacher's ethics based on Buber's perspective can be summarized in two stages: Teacher by creating a personal relationship with God, calls divine spirituality into all his thoughts and actions. The result of this spiritual state is that the teacher becomes aware of his existential powers, such as the right to choose, making decision and will, and in all communication, releases from selfishness, narrow-mindedness, insistence on the "I-It" kind of relationship with the manifestations of creation and others, and he works with integrity of being for the fulfillment of God, world, self, and human beings.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Applied ethics
  • teacher’s ethics
  • spirituality
  • Martin Buber
  • teacher
اسمیت، رونالد گرگور (1385). مارتین بوبر. مترجم سیف، مسعود. تهران: حقیقت.
ایمانی‌پور، معصومه (1391). اصول اخلاق حرفه‌ای در آموزش. اخلاق و تاریخ پزشکی، 5(6): 41-27.
باقری، خسرو.، سجادیه، نرگس و توسلی، طیبه (1389). رویکرد‌ها و روش‌های پژوهش در فلسفۀ تعلیم و تربیت. تهران: پژوهشکدۀ مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
بانکی‌پورفرد، امیرحسین و محققیان، زهرا (1393). الگوی اخلاق حرفه‌ای در تدریس براساس روش حضرت خضر در قرآن کریم.  اخلاق زیستی، 4(14): 37-11.
بوبر، مارتین (1392). کسوف خداوند. مترجمان کاشف، عباس و سهراب، ابوتراب. تهران: فروزان روز.
بوبر، مارتین (1393). در باب یهودیت. مترجم فلاحیان وادقانی، علی. قم: ادیان.
بوبر، مارتین (1395). من و تو. مترجمان سهراب، ابوتراب و عطاردی، الهام. تهران: فروزان روز.
جمالو، رضا (1397). اخلاق حرفه‌ای معلم از نظر قرآن و سنت. پایان‌نامه‌ی کارشناسی ارشد، پردیس آیت الله طالقانی قم، دانشگاه فرهنگیان.
حسینی، سیده زهرا (1395). تبیین مؤلّفه‌های اخلاق حرفه‌ای معلمان از دیدگاه شهید ثانی و ملا احمد نراقی. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شاهد.
حیدری، محمدحسین.، نصرتی هشی، کمال و متقی، زهره (1393). اخلاق حرفۀ معلمی و رویکردهای تربیتی از منظر ابن سینا. فصلنامۀ اخلاق، 4(14): 69-39.
سیدی نظرلو، سید‌طاهر و طبسی، سیده‌زکیه (1396). اخلاق حرفه‌ای در اسلام و رابطۀ آن با اثربخشی مدیران آموزشی. فصلنامۀ اخلاق، 7(25): 187-167.
شهید ثانی (1364). منیه المرید فی آداب المفید و المستفید. مترجم حجتی، سید محمدباقر. تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
عنابستانی، ملیحه و سعیدی‌کیا، مهدی (1394). اخلاق حرفه‌ای. تهران: آها.
صفایی‌مقدم، مسعود.، رحمانی، بهاالدین.، پاک‌سرشت، محمدجعفر و مرعشی، سیدمنصور (1395). مبانی و اصول اخلاق اسلامی: ارتباط معلم با دانش‌آموزان. پژوهش‌نامۀ مبانی تعلیم‌وتربیت، 6(1): 45-23.
فرامرز قراملکی، احد (1389). درآمدی بر اخلاق حرفه‌ای. تهران: سرآمد.
قائدی، یحیی.، امیری، معصومه و دیباواجاری، مریم (1392). بررسی بنیادهای نظری اخلاق حرفه‌ای به‌منظور پیشنهاد چارچوبی برای تدوین آیین‌نامۀ اخلاق حرفه‌ای معلمان. تعلیم و تربیت، 29(113): 182-159.
کاردان، علی‌محمد (1390). سیر آراء تربیتی در غرب. تهران: سمت.
میرزایی، خلیل (1395). پژوهش، پژوهش‌گری و پژوهش‌نامه‌نویسی (جلد: اول). تهران: فوژان.
نراقی، احمد (1389). معراج السعاده. قم: وحدت‌بخش.
Annabestani, M . and Saeidikia, M . (2015). professional ethics. Tehran: Aha(Text in Persian).
Bagheri, Kh., Sajadieh, N. and Tavasoli, T. (2010). Research approaches and methods in philosophy of education. Tehran: Institute of cultural and social studies(Text in Persian).
Bankipourfard, A. and Mohagheghian, Z. (2014). The model of professional ethics in teaching based on the Prophet's method in the Holy Quran. Bioethics Journal, 4 (14): 11-37(Text in Persian).
Buber, M. (1947). Between Man And Man. Translator, Smith, R.G. London: Kegan Paul.
Buber, M. (1957). Pointing the way. Translator, Friedman, M. New York: Harper & Brothers.
Buber, M. (1959). The Life of Dialogue. Translator, Friedman, M. New York: Harper & Row.
Buber, M. (1988). Eclips of God. Translators, Kashef, A., & Sohrab, A. (2013). Tehran: Forouzane-rouz(Text in Persian).
Buber, M. (1996). On Judaism. Translator, Fallahian Vadeghani, A. (2014). Qom: Adyan(Text in Persian).
Buber, M. (1970). I and Thou. Translators, Sohrab, A., & Attarodi, E. (2016). Tehran: Forouzane-rouz(Text in Persian).
Faramarz Gharamaleki, A. (2010). An introduction to professional ethics. Tehran: Saramad(Text in Persian).
Fisher, Y .(2013). Exploration of values: Israeli teacher’s professional ethics. Social Psychological Education, 16: 297-315.
Ghaedi, Y., Amiri, M. and Dibavajari, M. (2013). Investigating the theoretical foundations of professional ethics to propose a framework for developing teacher’s professional ethics regulation. Education, 29 (113): 159-182. (Text in Persian)
Herberg, W. (1963). The Writings Of Martin Buber. Cleveland: The World Publishing Company.
Heidari, M H., Nosrati Heshi, K. and Mottaghi, Z. (2014). Teacher's professional ethics and educational approaches from Ibn Sina's perspective. Faslnameh-Ye Akhlagh, 4 (14): 39-69(Text in Persian).
Hosseini, S Z. (2016). Explaining the components of teacher's professional ethics from the viewpoints of Shahid Sani and Mullah Ahmad Naraghi. M.A Thessis, Faculty of Literature and Humanities, Shahed university(Text in Persian).
Imanipour, M. (2012). Principles of professional ethics in education. Medical Ethics and History of Medicine, 5 (6): 27-41(Text in Persian).
Jammalou, R. (2018). Teacher's professional ethics in terms of Quran and Sunnat. M.A Thessis, Ayatollah Taleghani Campus of Qom, Farhangian university(Text in Persian).
Kardan, A M. (2011). Evaluation of educational thought in the West. Tehran: Samt(Text in Persian).
Krishnaveni, R. and Anitha, J. (2007). Educators' professional characteristics. Quality Assurance in Education, 2 (15(: 149–161.
Mirzaei, Kh. (2016). Research, researcher and writing research (Vol. 1). Tehran: Fozhan. (Text in Persian)
Naraghi, A. (2010). Ascension al- Sa'adah. Qom: Vahdat-Bakhsh(Text in Persian).
Ngang, T. and Chan, T (2015). The importance of ethics, moral and professional skills of novice teachers. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 205: 8–12.
Oktay, A., Ramazan, O and Sakin, A. (2010). The relationship between preschool teacher’s professional ethical behavior perceptions, moral judgment levels and attitudes to teaching. Gifted Education International, 26(1): 6-14.
Safaei Moghaddam, M., Rahmani, B., Pakseresht, M J. and Marashi, S M. (2016). Foundations and Principles of Islamic Ethics: A Reflection on the Relationship between Teacher and Students. Journal of Foundations of Education, 6(1): 23-45(Text in Persian).
Seyedi Nazarlou, S T. and Tabasi, S Z. (2017). Professional ethics in Islam and its relation to the effectiveness of educational managers. Faslnameh-Ye Akhlagh, 7 (25): 167-187(Text in Persian).
Shahid Sani. (1985). Mineh al-Murid in al-Mufid and al-Mustafid. Translator. Hojati, S.M.B. Tehran: Islamic Culture Publication Office(Text in Persian).
Smith, R. (1967). Martin Buber. Translator, Seif, M. (2006). Tehran: Haghighat. (Text in Persian)