تبیین فلسفی رویکرد سند تحول بنیادین آموزش و پرورش به دانش و نقد دلالت‌های آن در تعلیم و تربیت

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه مدیریت آموزشی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران

2 دانشیار گروه علوم تربیتی. دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی. دانشگاه الزهرا(س). تهران. ایران.

3 استاد فلسفه تعلیم و تربیت. گروه علوم تربیتی. دانشگاه تربیت مدرس. تهران. ایران.

4 استادیار گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی ، دانشگاه الزهرا(س)، تهران، ایران.

چکیده

این پژوهش با هدف تبیین فلسفی رویکرد سندتحول‌بنیادین‌آموزش‌و‌پرورش به دانش و نقد دلالت‌های آن در تعلیم و تربیت انجام شد. انجام این پژوهش با توجه به اهمیت شناخت رویکرد سند به دانش و ابهاماتی که در سند نسبت به این مسئله وجود دارد، ضروری به نظر می‌رسید. پرسش اصلی این پژوهش: خروجی رویکرد دانش غالب در سند چیست و چه نقدی بر آن وارد است؟ این پژوهش از نوع بنیادی بود و از روش توصیف، تحلیل محتوا، تحلیل انتقادی و استنتاج استفاده شد. ابتدا با استفاده از منابع موجود، رویکردهای دانش و به‌خصوص بعد خروجی و دلالت‌های تربیتی آن‌ها، توصیف شد. سپس با روش تحلیل محتوای کیفی سند تحول بنیادین، به واکاوی مفاهیم، اصطلاحات و ارتباطات بین آن‌ها و استنباط و آشکار کردن رویکردهای نهان در سند پرداخته و این رویکردها نقد شد. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که رویکرد غالب دانش در مبانی نظری سند، رویکرد خطی است و در سند‌تحول‌راهبردی و سندبرنامه‌درسی، ترکیب توامان رویکرد خطی و درهم‌تنیده است. این موضوع با مبانی نظری سند ناهم‌خوانی‌ دارد. ضروری است رویکرد غالب با توجه به نقدهای آن، بازبینی شود و ناهماهنگی‌ها در فرایند نوشتن سند آینده برطرف شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Philosophical Explanation of the Fundamental Reform Document of Education (FRDE) in the Islamic Republic of Iran to Knowledge and the Critique of its Significance in Education

نویسندگان [English]

  • Mansoureh Abbasi 1
  • Tayebeh mahrouzadeh 2
  • Mahdi Sajadi 3
  • Fariba Adli 4
1 Educational Management, Education and Psychology,Alzahra University, Tehran, Iran
2 Educational Management, Education and psychology, Alzahra University, Tehran, Iran
3 Philosophy of education, Education and psychology,Tarbiat Modares University, Tehran, Iran
4 Assistant Professor, Department of Educational Science and Psychology, Alzahra University, Tehran, Iran
چکیده [English]

The purpose of this study was to explain the philosophical approach of Fundamental Reform Document of Education (FRDE) in the Islamic Republic of Iran to knowledge and critique its implications in education. Considering the importance of recognizing the document's approach to knowledge and the ambiguities in the document regarding this issue, it was necessary to conduct this research. The main question of this study: What is the product of the dominant knowledge approach in the document and what criticism does it have? This research was a fundamental one and used descriptive, content analysis, critical analysis and inference. First, using existing resources, knowledge approaches, and especially their product and their educational implications, were described. Then, by analyzing the qualitative content analysis of FRDE, the concepts, terms, and relationships between them were analyzed and then the document's inaccurate approaches were revealed and criticized. Findings of the research show that the dominant approach in the document's theoretical foundations is linear approach. But in the Strategic Transformation Document and the National Curriculum Document, simultaneous linear and intertwined approaches are considered. This is inconsistent with the theoretical foundations of the document. It is necessary to review the prevailing approach in light of its criticisms and to eliminate the inconsistencies in the process of writing the future document.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Linear
  • Disciplined and Intertwined Knowledge Approaches
  • Knowledge prouduct
  • FRDE

مراجع

ابراهیم، احترام؛ بهشتی، سعید؛ کشاورز، سوسن(1389). بررسی اندیشه­های دریدا و نقد آن. رویکردهای نوین آموزشی، سال 5، شماره1، پیاپی 11(1389)، صص147-168.
اسمعیلی، حمیدرضا؛ مسعودنیا، حسین؛ امام جمعه زاده، سیدجواد؛ آقاحسینی، علیرضا(1395).تحلیلی بر ایدئولوژی سیاسی آیت الله خامنه ای در سه دهه 1340- 1360. پژوهش­نامه انقلاب اسلامی، شماره91 (1395)، صص 51 –
اعتمادی­زاده، هدایت اله؛ نصر، احمدرضا؛ لیاقتدار، محمدجواد(1388). نگاهی کلی به برنامه درسی میان­رشته­ای. مطالعات میان رشته­ای در علوم انسانی، شماره 3(1388)، صص 19- 53.
امامی سیگارودی، عبدالحسین؛ صلصالی، مهوش؛ بصیری، هادی(1391). مقایسه پارادایم های مطالعات کمی و کیفی. پرستاری و مامایی جامع نگر، سال22 ،شماره 67 (1391)،صص 54- 60.
انتظام، محمد(1379). ساختار منطقی معرفت­شناسی افلاطون. نامه مفید، زمستان1379، شماره24، صص5-35.
باقری، خسرو(1385). ارزشیابی آموخته­ها از منظر معرفت­شناسی دانش صریح و دانش ضمنی: قلمرویی نوین در فلسفه برنامه درسی. مطالعات برنامه درسی،دوره1، شماره2 (1385)، صص1- 23.
––– (1386). نوعمل گرایی و فلسفه تعلیم و تربیت. تهران: دانشگاه تهران.
بست، استیون؛ داگلاس، کلنر(1991). بودریار در مسیر پسامدرنیته. ترجمه فرزان سجودی(1381). هنر و معماری زیبا شناخت، شماره 6، صص 181- 206.
بناهان، مریم؛ ایمانی، محسن؛ سجادی، سید مهدی؛ صادق زاده، علیرضا(1391). تبیینی از مبانی نظری اندیشه مرجعیت­زدایی اخلاقی پساساختارگرا و نقد آن. پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی، سال20، شماره15 (1391)، صص151-129 .
بهشتی، سعید(1389). تأملات فلسفی در تعلیم و تربیت. تهران: بین‌الملل.
بهلولی فسخودی، محسن؛ ضرغامی، سعید(1397). دلالت­های دانش ضمنی برای یادگیری و تدریس با تأکید بر دیدگاه مایکل پولانی. پژوهش نامه مبانی تعلیم و تربیت، شماره1، دوره 8(1397)، صص 5- 21.
پورشافعی، هادی و آرین، ناهید(1388). پست‌مدرنیسم و دلالت‌های آن در تربیت دینی. اسلام و پژوهش‌های تربیتی، سال 1، شماره2(1388)، صص 5-60.
تبریزی، منصوره(1393). تحلیل محتوای کیفی از منظر رویکردهای قیاسی و استقرایی. علوم اجتماعی، شماره 64، دوره 21(1393)، صص 105-
خورسندی طاسکوه، علی(1387). گفتمان میان‌رشته‌ای دانش: مبانی نظری، گونه‌شناسی و خط‌مشی‌هایی برای عمل در آموزش عالی. تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
دلوز، ژیل(2000). اندیشه ایلیاتی. ترجمه لیلی گلستان(1374) سرگشتگی نشانه­ها: نمونـه­هـایی از نقد پسامدرن. تهران: مرکز.
رامین نیا، مریم(1394). رویکرد ریزوماتیک و درختی: دو شیوه متفاوت در آفرینش و خوانش اثر ادبی. ادب پژوهی، شماره 32 (1394)، صص 31- 61.
ربانی، رسول؛ بدری، احسان(1387). تحلیلی بر دیدگاه­های تربیتی پسا مدرن. پژوهشنامه انقلاب اسلامی، سال 7، شماره 15(1387)، صص 35- 56.
روشه، گی(1973). تغییرات اجتماعی. ترجمه منصور وثوقی(1366). تهران: نشر نی.
زمانی جمشیدی، محمدزمان؛ شریف­زاده، رحمان(1396). ریزوم-شبکه؛ بررسی تطبیقی هستی­شناسی ژیل دلوز و بُرُنولاتور. شناخت، پژوهش­نامه علوم انسانی، شماره1، دوره77(1396)، صص 159- 184.
سجادی، سید مهدی(1395). فضای مجازی و نو مفهوم پردازی در مؤلفه­های تربیت دینی: چالش و ضرورتی مغفول در نظریه پردازی­های تربیتی. پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی، شماره 2(پیاپی چهارده)، دوره4(1395)، صص23 - 32 .
سجادی، سید مهدی؛ایمانزاده، علی(1391). تبیین و تحلیل دلالت­های تربیتی دیدگاه معرفت­شناختی دلوز و نقد دلالت­های آن برای تعلیم و تربیت. اندیشه­های نوین تربیتی، شماره32 (1391)، صص53-80.
سند برنامه درسی ملی(1391). شورای عالی آموزش و پرورش.
سند تحول بنیادین آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران(1390). شورای عالی انقلاب فرهنگی.
صفارحیدری، حجت؛ حسین­نژاد، رزا(1393). رویکردهای عدالت آموزشی(نگاهی به جایگاه عدالت آموزشی در سند تحول بنیادین). پژوهش­نامه مبانی تعلیم و تربیت، سال4، شماره1(1393)، صص 49- 72.
عباسزاده، محمد، پناهی، الناز(1394). چالش­های علم در عصر مدرنیته و پست­مدرنیته (علم باوری یا عدم علم باوری). توسعه اجتماعی، شماره 4 ، دوره 9 (1394)، صص50 -2.
عدلی، فریبا(1398). تحول دانش و دانش آفرینی در سازمان(حرکت به سوی دانشگاه دانش آفرین). تهران: جهاد دانشگاهی.
فرمهینی فراهانی، محسن(1389). پست مدرنیسم و تعلیم و تربیت. تهران: آییژ.
فون دیرکه، سابینه(1997). مبارزه علیه وضع موجود. ترجمه محمد قائد(1381). تهران: طرح نو.
کلارک، باری استوارت(1991). اقتصاد سیاسی تطبیقی. ترجمه‌ی عباس حاتمی(1394). تهران: کویر.
مبانی نظری سند تحول بنیادین در نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی جمهوری اسلامی ایران(1390). شورای عالی انقلاب فرهنگی، دبیرخانه شورای عالی آموزش و پرورش و وزارت آموزش و پرورش.
محمدی­مهر، مژگان؛ فتحی واجارگاه، کورش(1389). ارائه یک مدل تلفیق میان­رشته­ای در برنامه درسی. مطالعات میان رشته­ای در علوم انسانی، شماره4، دوره2(1389)، صص 19- 37.
مومنی راد، اکبر(1392). تحلیل محتوای کیفی در آیین پژوهش: ماهیت، مراحل و اعتبار نتایج. اندازه گیری تربیتی، شماره 14، دوره 4 (1392)، صص187- 222.
نجاریان، پروانه(1395). تبیین ویژگی­های فلسفی نظریه پیچیدگی و استلزامات آن در برنامه درسی. مطالعات میان­رشته­ای در علوم انسانی، شماره4، دوره8(1395)، صص105-137.
Adli, F (2019). The Development of Knowledge and Knowledge Creation in Organization: Moving toward Knowledge Creating University, Jahad Daneshgahi Press, Tehran.
Bagheri, K (2006). Evaluation of Learning from the Perspective of the Epistemology of Explicit Knowledge and Implicit Knowledge: A New Realm in Curriculum Philosophy, Curriculum Studies Journal, 1(2), p 1-23.
Bagheri, K (2007). Neopragmaticm and philosophy of education, Tehran University.
Bohloli Feshoodi, M; Zarghami, S (2012). The Implications of Tacit knowledge for Learning and Teaching: With Emphasis on Michael Polanyi's View, Journal of Research the Foundations of Education,1(8), p 5- 21.
Baudrillard, J (1998). The Consumer Society: Myths and Structures, London: Sage.
Beheshti, S (2010). Philosophical Thinking on Education, International Press, Tehran.
Benahan, M; Imani, M; Sajjadi, M; Sadeghzadeh, A (2012). An Explanation of the Theoretical Foundations of Post-Structural Anti – authoritarianism and Its Criticism, Journal of Research on Islamic Education Issues, 20)15), p151-129.
Ben-Dov, Y (1995). Models of Knowledge: Linear and Web-like Learning, Cohn Institute for the History of Science.
Burbules, N. C (2008). Tacit Teaching, Educational Philosophy and Theory, 40(5). 666-677.
Clark, B. S (1991). Political Economy: A Comparative Approach, Greenwood Publishing Group, Incorporated.
Cormier, D (2008). Rhizomatic Education: Community as Curriculum: Innovate, Journal of Online Education, 4 (5), Article 2.
Deleuze, G & Guattari, F (1987). A Thousand Plateaus, Continuum.
Deleuze, G (2000). Proust and Signs: The Complete Text, Innesota: University Of Minnesota Press
Dorland, N (2011). Dorland's medical reference works. 32nd Edition, Saunders Press.
E; Beheshti.S; Keshavarz. S (2010). The Study of Derrida's Thoughts and its Critique, Educational Approaches, 5(1), p147-168.
Emami Sigariudi, A; Salsali, M; Basiri, H (2012). Comparison of Quantitative and Qualitative Studies of Paradigms, Nursing & Midwifery Journal, 22(67), p 54-60.
Entezam, M (2000). The Logical Structure of Plato's Epistemology, Mofid Letter Journal, 24, p 5-34.
Esmaeili, H. R; Masoudnia, H; Imam Jomezadeh, J; Aghahasseini, A (2016). An Analysis of the Political Ideology of Ayatollah Khamenei in the Three Decades of 1961-1987, Journal of the Islamic Revolution Research Journal, 2004, No. 91, p51-72.
Etemadi-e Zadeh, H; Nasr, A. R; Liaqatdar, M. J (2009). A General Look at the Interdisciplinary Curriculum, Interdisciplinary Studies in Humanities Journal, No3. P 19-53.
Farmahini Farahani, M (2010). Postmodernism and Education, Aijiz Press, Tehran.
Fundamental Reform Document of Education (FRDE) in the Islamic Republic of Iran (2011).
Hurst, L. R (2010). Identifying tacit knowledge used by secondary school teachers, Theses and Dissertations: The University of Toledo.
Khorsandi Taskouh, A (2008). Interdisciplinary Knowledge: Theoretical Foundations, Typology, and Policies for Practice in Higher Education, Research Institute for Cultural and Social Studies, Tehran.
Kuhn, L (2008). Complexity and Educational Research: A critical reflection, In Mark Mason (Ed.), Complexity Theory and the Philosophy of Education, UK: John Wiley & Sons Ltd.
Latour, B (1986). The Power of Associations, In Power, Action, and Belief: a new sociology of knowledge? (Ed. John Law), London: Routledge.
––– (1987). Science in Action, How to Follow Scientists and Engineers through Society, Cambridge, mass: Harvard University Press.
––– (2005). Reassembling the Social: An Introduction to ActorNetwork Theory, Oxford: Oxford University Press.
––– (2003). Complexity Theory and Education. APERA Conference 2006, 28 – 30 November 2006 Hong Kong.
Masny, D (2013). Cartographies of Becoming in Education: A Deleuze-Guattari Perspective, Rotterdam: Sense.
Mohammadimehr, M & Fathivajarkhah, K (2010). Provide an Interdisciplinary Integration Model in Curriculum, Journal of Interdisciplinary Studies in the Humanities, 4(2), P 19-37.
Momeni Rad, A (2014). Qualitative Content Analysis in Research Tradition: Nature, Stages and Validity of the Results, Journal of Educational Measurement, 4(14), P 187-222.
Mogalakwe, M (2006). The Use of Documentary Research Methods in Social Research, African Sociological Review, 10, P 221-230.
Moran, J (2002). Interdisciplinarity, New York: Routledge.
Morrison, K (2003). Complexity Theory and Curriculum Reforms in Hong Kong. Culture & society, 11(2), 227- 302.
Najarian, P (2016). Explaining the Philosophical Features of Complexity Theory and Its Intensions in the Curriculum, Journal of Interdisciplinary Studies in Humanities, 4(8), P105-137.
Paulston, R (2000(. “A Spatial Turn in Comparative Education? Constructing a Social Cartography of Difference.” In Discourse Formation in Comparative Education, ed. Jürgen Schriewer. Frankfurt: Peter Lang.
Polanyi, M (1966): The Tacit Dimension, Routledge & Keagan Paul, London.
Pourshafeei, H & Arian, N (2009). Postmodernism and its Implications in Religious Education, Journal of Islam and Educational Research, 1(2), p 5-60.
Rabbani, R; Badri, E (2008). An Analysis of the Postmodern Educational Perspectives, Islamic Revolutionary Research Journal, 7(15), p35- 56.
Raminniya, M (2015). Rhizomatic and Tree approach: Two Different Ways in Creating and Reading Literary Work, Literature Studies Journal, 32, p31-61.
Rocher, G (1973). Sociologie Generale: Le Changement Social, Le Québec en mutation, Montréal, Éditions Hurtubise.
Safar hidari, H; Hosseinnejad, R (2014). Approaches to Educational Justice: A Survey in Educational Justice Position in the FRDE, Research Papers on the Basics of Education and Training, 1, p 49-72.
Sajjadi, M & Imanzadeh, A (2012). Explaining and Analyzing Deleuze's Epistemological Evolutionary Implications and Criticizing its Implications for Education, Educational New Thoughts Journal, 32, p53-80.
Sajjadi, M (2016). Virtualization and New Conceptualization in the Components of Religious Education: Challenges and Neglected Needs in Educational Theory, Journal of Research in School and Virtual Learning, 2(4) p 23-32.
Smith, E. A (2001). The Role of Tacit and Explicit Knowledge in the Workplace. Journal of Knowledge Management, 5 No. 4, pp. 311-321.
Steven, B & Douglas, K (1991). Postmodern Theory: Critical Interrogations, London and New York: MacMillan and Guilford Press.
Stillwell, W (2003). Tacit Knowledge and the Work of Ikujiro Nonaka: Adaptations of Polanyi in a Business Context, Tradition and Discovery 30 (1):19-22.
Styhre.A& Sundgren. M (2003). Creativity as Connectivity: A Rhizome Model of Creativity, Int. J. Internet and Enterprise Management, Vol. 1, No. 4: 421-456.
Tabrizi, M (2014). Qualitative Content Analysis from the Perspective of Deductive and Inductive Approaches, Journal of Social Science, 21(64), 105- 138.
The National Curriculum of the Islamic Republic of IRAN (2012).
Vashishtha, U.C (2011). Educational Philosophy. India:  APH Publishing Corporation.
Vidich, A. J & Lyman, S. M (1985). American Sociology: Worldly rejections of religion and their directions, New Haven: Yale University Press.
Von Dirke, S (1997). All Power to the Imagination: The West German Counterculture the Student Movement to the Greens, University of Nebraska Press, Lincoln and London.
Wæraas, A and Nielsen, A (2015). Translation Theory ‘Translated’: Three Perspectives on Translation in Organizational Research. Norway, Norwegian University of Life Sciences School of Economics and Business.
Zamani Jamshidi, M. Z; Sharif Zadeh, R (2017). Rhizome-Network; A Comparative Study of Deleuze and Latour Ontology, Journal of Knowledge, Human Sciences Research, 1(77), p159-184.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار