اثربخشی آموزش راهبردهای شناختی – فراشناختی بر سبک های حل مساله و تفکر ارجاعی دانش آموزان دختر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد روان شناسی عمومی، موسسه آموزش عالی غیر انتفاعی شاندیز، مشهد، ایران

2 عضو هیات علمی دانشگاه لرستان دانشیا روانشناسی تربیتی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران

3 دکترای روان شناسی تربیتی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران

4 کارشناس ارشد روان شناسی تربیتی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران

5 دانشجوی کارشناسی ارشد رشته مشاوره خانواده، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد آزادشهر، آزادشهر، ایران

چکیده

چکیده
هدف اصلی این پژوهش، تعیین میزان اثربخشی آموزش راهبردهای شناختی – فراشناختی بر تغییر سطح سبک‌های حل مساله و تفکر ارجاعی دانش‌آموزان دوره متوسطه دوم شهر خرم‌آباد بود. این پژوهش به صـورت شـبه‌تجربـی بـود کـه در آن از طـرح پـیش‌آزمـون - پـس‌آزمـون بـا گـروه کنتـرل اسـتفاده شـد. نمونـه پـژوهش 40 آزمـودنی بـود کـه از میـان دانـش‌آمـوزان دختـر دبیرسـتانی شـهر خرم‌آباد انتخـاب و بـه صـورت تصـادفی در گـروه‌هـای آزمـایش و گواه گمارده شـدند. در مرحله مداخله گروه آزمایش به مدت 8 جلسه 2 ساعته تحت آموزش راهبردهای شناختی – فراشناختی قرار گرفتند. در طی این مدت گروه کنترل هیچ نوع مداخله‌ای دریافت نکرد. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه تفکر ارجاعی و سبک‌های حل مساله در مراحل پیش‌آزمون و پس‌آزمون برای دو گروه آزمایشی و گواه استفاده شد. داده‌های پژوهش با روش تحلیل کواریانس تجزیه و تحلیل شدند. نتایج تحلیل کوواریانس تفاوت معنی‌داری بین دو گروه نشان داد. یافته‌ها نشان داد که آموزش راهبردهای شناختی – فراشناختی در تغییر سطح تفکر ارجاعی و سبک‌های حل مساله دانش‌آموزان، اثربخش بوده است. بنابراین می‌توان گفت، چنانچه معلمان به آموزش راهبردهای شناختی – فراشناختی آگاهی وتسلط پیدا کنند، می‌توانند به کاهش تفکر ارجاعی و افزایش استفاده از سبک‌های حل مساله دانش‌آموزان کمک کنند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Cognitive – metacognitive strategies training the difference of Problem solving styles and referential thinking in high school female students

نویسندگان [English]

  • Kamran Pourmahammadghoochani 1
  • Ezatollah ghadampour 2
  • Mahdi Yousefvand 3
  • Peyman Padervand 4
  • Arman Aj 5
1 Master of Psychology, Shandiz Institute of Higher Education, Mashhad, Iran
2 Associate Professor of Psychology, Lorestan University, Khorramabad, Iran
3 Ph.D. in Educational Psychology, Lorestan University, Khorramabad, Iran
4 MSc in Educational Psychology, Lorestan University, Khorramabad, Iran
5 Master's degree in family counseling, Islamic Azad University, Azadshahr Branch
چکیده [English]

Abstract:
The aim of this study was to determine the effectiveness of cognitive – metacognitive strategies education the difference of Problem solving styles and referential thinking in high school female students in the second Khorramabad. this quasi-experimental study in which the pretest - posttest control group was used. The sample consisted of 40 subjects among female high school students Khorramabad were selected and randomly assigned to experimental groups (cognitive – metacognitive strategies education) and control group were assigned. Intervention in the experimental group for 8 sessions of 2 hours Intervention cognitive strategies - were metacognitive. During this period, the control group received no intervention. To collect the data from the questionnaire referred thinking and Problem solving styles in the pretest and posttest for both test and control groups were used. Data were analyzed using of covariance. analysis showed significant differences between the two groups. Results showed that cognitive – metacognitive strategies education in increasing the level referential thinking and Problem solving styles is effective. Therefore, it can be said that as teachers learn and master the cognitive-meta-cognitive strategies of teaching, they can help reduce referral thinking and increase the use of student problem solving style.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Problem solving styles
  • Cognitive – metacognitive strategies training
  • referential thinking
قاعدی، فرزاد.، شبانکاره، ایمان و مقدم­برزگر، محمد(1394). خود تمیزی و تفکر ارجاعی: نقش اسطه ای درماندگی آموخته شده.  فصلنامه شناخت اجتماعی. 5(1):84-73.
کرم­زاده، مانا و شهنی ییلاق، منیجه(1390).تأثیر آموزش راهبردهای شناختی و فراشناختی در کاهش اضطراب امتحان و افزایش عملکرد درس علوم تجربی در دانش­آموزان دختر سال سوم راهنمایی اهواز. مجله دستاوردهای روانشناختی شهید چمران اهواز، 6(1): 82-67.
میدانی، زهرا و شریفی، مهدی(1393). بررسی رابطه بین سبک­های حل مساله، تاب­آوری با باورهای شناختی – فراشناختی.  فصلنامه مطالعات رفتاری. 185(13):65-37.
قلتاش، عباس.، اوجی نژاد، احمدرضا و برزگر، محسن(1396). تأثیر آموزش راهبردهای فراشناخت بر عملکرد تحصیلی و خلاقیت دانش آموزان پسر پایه پنجم ابتدایی. فصلنامه روانشناسی تربیتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنکابن، 1(4):130-119.
کشاورزی، سمیه.، فتحی آذر، اسکندر.، میرنسب، میرمحمود و بدری گرگری رحیم(1396). تاثیر آموزش آگاهی فراشناختی بر سبک­های تصمیم­گیری و تنظیم هیجان دانش­آموزان دبیرستانی شهر تبریز. مجله روانشناسی شناختی، 5(1):60-51.
رحمتی، ندا(1397). اثربخشی مهارت های فراشناختی بر توانایی های شناختی و سبک های یادگیری دانش آموزان نارساخوان. فصلنامه جامعه شناسی آموزش و پرورش، 6(4):86-79.
Ally, M. (2008). Foundations Educational Theory for Online Learning. In: Anderson T, Sanders G. Theory and Practice of Online Learning: Athabasca University. Canada: Athabasca University. 4(18):1 -31
Bruning, QH. (2001). Cognitive Psychology and Instruction. Upper Sadler River. 17(7):31 -34.
Calmes, CEA., & Roberts, JE. (2007). Repetitive Thought and Emotional Distress: Rumination and worry as prospective predicators of depressive and anxious symptomatology. Journal of Personality and Social Psychology. 30(4):343-356.
Cassidy, T., & Long, C. (1996). Problem‐solving style, stress and psychological illness: Development of a multifactorial measure. British Journal of clinical psychology, 35(2), 265-277.
Cohen, J. A., Verghese, J., & Zwerling, JL. (2016). Meta Cognition and gait in older people. Maturitas, 93(21): 73-77.
Dominic, A. T., & Elina, B. (2016). Are emotion recognition abilities related to everyday social functioning in ASD? A meta-analysis. Research in Autism Spectrum Disorders, 32(3): 24-42.
Drost. J., Vander, D. W., Hemert, A. M., Penninx, B. W., & Spinhoven, P. (2014).Repetitive negative thinking as a factor in depression and anxiety: A conceptualr eplication. Cognitive Therapy and Research. 27(63): 177-183
Ehring, T. (2010). The Perseverative Thinking Questionnaire (PTQ): Validation of a content-independent measure of repetitive negative thinking Journal Behave ThereExpel Psychiatry. 42(2): 225-232.
Ghaedi, F., Shabankareh, E., & Moghadamberzegar, M. (2016). Differentiation and thinking Reference: The Mediating Role of learned helplessness. Journal of Social Cognition, 5(1): 35-47. (Text in Persian).
Gholtash, A., Oujinejad, AR, & Barzegar, M. (2018). The Effect of Teaching Metacognitive Strategies on Academic Performance and Creativity of Primary School Fifth Grade Students. Quarterly Journal of Educational Psychology, Islamic Azad University, Tonekabon Branch, 1 (4): 130-119. (Text in Persian).
Gollek, C., & Doherty, M. J. (2013). Cognitive and metacognitive strategy training in word learning: Mutual exclusivity and  inferential thinking? Journal of Experimental Child Psychology, 148(41): 51-69
Griffiths, C., & Oxford, R. L. (2014). Using Cognitive and metacognitive strategy training to Resilience Education and positive metacognition belief in students. System, 43(11): 1-10
Gutman, T. M. (2012). Increasing Resilience in Adolescent Nursing Students. Unpublished Doctoral dissertation. The University of Tennessee, Knoxville.
Gutman, T. M., & Shean, F. T. (2013). Increasing Resilience in Adolescent Nursing Students. Unpublished Doctoral dissertation. The University of Tennessee, Knoxville.
Inácio, M. J., & Salma, M. H. (2011). the competence of learning to learn in reduce inferential thinking : Promoting reflective thinking of the trainer of trainers, the role of Cognitive and metacognitive strategy training reflexive portfolio. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 29(4): 611-619.
Karsli, TA. (2015). Meta-Cognition and Locus of Control in University Students in Context of Viewpoint to Rape. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 205(9):48-52.
Keshavarzi, S., Fathiazar, E., Mirensab, MM, Badrigargari, R. (2018). The effect of metacognitive awareness training on the decision making styles and emotional adjustment of high school students in Tabriz. Journal of Cognitive Psychology, 5 (1): 60-51. (Text in Persian).
Kremzadeh, M., Sheniyeilagh, M. (2011). The Effect of Teaching Cognitive and Metacognitive Strategies on Reducing Test Anxiety and Enhancing the Practice of Empirical Science in the Students of the Third Year Student of Ahvaz. Journal of Psychological Achievements of Shahid Chamran Ahwaz, 6 (1): 82-67. (Text in Persian).
Lee, H., Parsons, D., Kwon, G., Kim, J., Petrova, K., Jeong, E., & Ryu, H. (2014). Cooperation learning: reducing inferential thinking skills through cooperative learning and Cognitive and metacognitive strategy training. Computers & Education, 97(9): 97-115.
Lili, T. (2016). Cognitive and metacognitive strategy training on ntegrating thinking skills in foreign language learning: What can we learn reduce inferential thinking? Thinking Skills and Creativity, In Press, Corrected Proof, Available online.
Lisa, B., Jacque, S., Frank, M. M., Karissa, N., & Jean, A. (2015). Meta-cognition is associated with cortical thickness in youth at clinical high risk of psychosis. Psychiatry Research: Neuroimaging, 233(3): 418-423.
Lonie, J. M., & Desai K. R. (2015). Using Cognitive and metacognitive strategy training to develop Resilience Education and self-reflective skills in pharmacy students: A primer for pharmacy educators. Currents in Pharmacy Teaching and Learning, 7(5): 669-675.
Margaryan, A., Littlejohn, A., & Stanton, N. A. (2016).  The role of metacognitive therapy and Cognitive and metacognitive strategy training to academic Resilience . Safety Science, In Press, Corrected Proof, Available online.
Martin, VC. (2003). Academic Resilience Goal theory, motivation, and school achievement: An Integrative Review. Annual Review.
Meidani, Z., & Sharifi, M. (2015). Structure Relationship between Self-imaginary Academic Resiliency, and conition - Meta-cognition strategy Beliefs with Self-regulatory Learning in Pre-university Girl Students in Rasht City. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 185(13): 365-373. (Text in Persian).
Melanie K.T., Diane, T. N., Deryn, S., & Reginald, D. V. (2016). Do meta-cognitive beliefs affect meta-awareness of intrusive thoughts about trauma? Journal of Behavior Therapy and Experimental Psychiatry, 54(18): 292-300.
Nair, A., Palmer, E. C., Aleman, A., & David, A. S. (2014). Relationship between Academic Resiliency ,cognition, clinical and cognitive insight in psychotic disorders: A review and meta-analysis. Schizophrenia Research, 152(1): 191-200.
Ogoemeka, O. H. (2011). Correlates of social problem-solving and adjustment among secondary school students in Ondo State. Nigeria. Procedia–Social and Behavioral Sciences, 4(30):1598-1602.
Rahmati, N. (2019). the Effect of Metacognitive Skills on Cognitive Ability and Learning Styles of Dyslexic Students. Journal of Sociology of Education, 6 (4): 86-79. (Text in Persian).
Richardson, S. T. (1990). Adolescents Resilience, family adversity and wellbeing among Hawaiian and Non Hawaiian adolescents. International Journal of Social Psychiatry, 7(15):58-65.
Simon, H. A. (2016). Information-processing theory of human problem solving. Handbook of learning and cognitive processes.
Szkodny, L. E. (2010). The Preservative Thinking Questionnaire: Development and validation Pennsy lvania State University.
Wong, J., McEvoy, M., & Rapee, M. (2015). “A Comparison of Repetitive Negative Thinking and Post-Event Processing in the Prediction of Maladaptive Social-Evaluative Beliefs: A Short-Term Prospective Study”. Journal of Psychopathology and Behavioral Assessment. 10(24): 1-12
Yang C. (2005). Learning Strategy Use of Chinese PhD Students of Social Sciences in Australian Universities [PhD thesis]. Australia: Griffith University.
Zimmerman, B. J. (2004). Self-regulated Learning and Academic Achievement. Theoretical Perspectives. 2nd ed. Mahwah, NJ: Erlbaum. 4(18): 54-68.