تحلیل کانونی رابطه فرهنگ مدرسه با نیازهای روان‌شناختی اساسی در میان دانش آموزان

نویسندگان

چکیده

هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه فرهنگ مدرسه با نیازهای روان‌شناختی اساسی (خودمختاری، شایستگی و ارتباط) است. بدین منظور، 320 نفر از دانش‌آموزان پسر دوره متوسطه شهر بابل با استفاده از نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای انتخاب شدند و به مقیاس فرهنگ مدرسه و نیازهای روان‌شناختی اساسی پاسخ دادند. یافته‌های به‌دست آمده با استفاده از روش تحلیل همبستگی بنیادی نشان داد که ابعاد فرهنگ مدرسه رابطه معناداری با برآورده شدن نیازهای روان‌شناختی دارند. تحلیل کانونی دو مجموعه معنادار بین فرهنگ مدرسه و نیازهای روانی اساسی را نشان داد. در مجموعه اول ابعاد روابط دانش‌آموزان، روابط دانش‌آموزان و معلمان، انتظارات هنجاری و فرصت‌های آموزشی رابطه مثبت و معنا‌داری با نیازهای شایستگی، خودمختاری و ارتباط داشتند. در مجموعه دوم نیز روابط دانش‌آموزان پایین و روابط دانش‌آموزان و معلمان بالا با احساس شایستگی بالا و ارتباط پایین رابطه معنا‌داری داشت. به طور کلی می‌توان نتیجه گرفت که در مدارسی که فرهنگ آن‌ها به روابط دوستانه اعضای آن، وجود اعتماد بین اعضاء و احترام متقابل تأکید دارند و همچنین امنیت و کیفیّت خدمات آموزشی در آن بالا باشد، میزان احساس شایستگی، حس انسجام و خودمختاری در میان دانش‌آموزان آن مدارس نیز بالا خواهد بود.

عنوان مقاله [English]

Students\' basic psychological needs and the school culture: a focal analysis

چکیده [English]

The relationship between school culture and students\' needs, such as self-determination, competence, and communication was explored with the help of a cluster sample of 320 male high school students who responded to a questionnaire on these two constructs. The data analysis yielded a significant correlation between the two and all their constituent factors. Further focal analyses showed two sets of significantly correlated factors: one consisting of inter-student relations, teacher-student relations, standard expectations, and educational opportunities correlating with the basic needs, while the other consisting of low inter-student relation, high student-teacher relations correlated with high competence and low communication. It can be said that in schools where friendly relationships and inter-personal trust, as well as security and quality educational services exist, competence, self- determination, and cohesion are high.