تبیین نقاط قوت و ضعف کاربرد فناوری اطلاعات و ارتباطات (فاوا) از منظر خاستگاه برنامه درسی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه الزهراء(س)

چکیده

در این پژوهش نقاط قوت و ضعف کاربرد فناوری اطلاعات و ارتباطات از منظر خاستگاه برنامة درسی(تمرکز و عدم تمرکز) بررسی شد. طرح پژوهش در حیطة تحقیقات توصیفی و از نوع زمینه‌یابی بود. جامعة آماری پژوهش حاضر کلیة اساتید و متخصصان برنامه‌ریزی درسی دانشگاه‌های الزهراء(س)، علامه طباطبایی، تربیت معلم، شهید بهشتی، دانشگاه تهران، تربیت مدرس و دانشگاه شاهد را شامل می‌شد که عضو انجمن مطالعات و برنامۀ درسی ایران بودند که حدود 50 نفر را در بر می‌گیرد که از این تعداد 30 نفر به عنوان حجم نمونه مکفی به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شد و با استفاده از مدل آماری (Z) و با آزمون کلموگورف – اسمیرنوف سؤالات پژوهش آزمون شد. برای جمع‌آوری نظرات متخصصان برنامه‌ریزی درسی از دو پرسشنامة17 و 25 سؤالی استفاده شد. یافته‌ها نشان داد از جمله عمده‌ترین نقاط قوت کاربرد فناوری اطلاعات و ارتباطات در برنامة درسی متمرکز؛ افزایش سرعت دستیابی به اطلاعات مورد نیاز فراگیران، بهبود فعالیت‌های یاددهی – یادگیری بود و نقاط ضعف کاربرد فاوا در برنامة درسی متمرکز؛ کاهش انعطاف‌پذیری در برنامة درسی، محدودیت زمانی در فرایند یادگیری و... بود. همچنین از جمله عمده‌ترین نقاط قوت کاربرد فاوا در برنامة درسی غیر‌متمرکز؛ کاهش نابرابری‌های آموزشی، ایجاد امکان یادگیری شخصی و تجربة دست اول، آزادی و استقلال یادگیرنده و... است و از نقاط ضعف کاربرد فاوا در برنامة درسی غیرمتمرکز می‌توان به کمبود امکانات سخت‌افزار(دستگاه‌ها، شبکه‌ها و...) و نرم‌افزاری، کمبود نیروی انسانی متخصص در زمینة نرم‌افزارهای آموزشی کاربردی و...

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigating the Strengths and Weaknesses of ICT Application in terms of the Curriculum (Centralization and Decentralization)

نویسندگان [English]

  • Parvin Samadi
  • Maryam Ahmadi
چکیده [English]

This study aimed at investigating the strengths and weaknesses of employing ICT from the perspective of the origin of the curriculum (centralization and decentralization). The population of this descriptive survey included all 50 members of Iranian Curriculum Studies Association who were teachers and curriculum specialists in the following universities: Allameh Tabatabai, Kharazmi, Shahid Beheshti, Tehran University, Tarbiat Modares, and Shahed, out of which 30 individuals were selected as the sample using adequate sampling method. To collect the data two questionnaires having 17 and 25 questions were used. The results revealed the following: one of the major strengths of the application of ICT in the centralized curriculum was speeding up the access to information for the students, and improving teaching-learning activities; the weaknesses of ICT application in centralized curriculum were reducing flexibility in the curriculum, and limiting the time in the learning process. Furthermore, among the major strengths of the decentralized application of ICT in the curriculum were reducing educational inequality, enabling personalized learning and first-hand experience, and independent learning, and its weaknesses were the lack of hardware (devices, networks, etc.), and software, and lack of human resources in the field of educational software applications

کلیدواژه‌ها [English]

  • Information and Communication Technology (ICT)
  • curriculum
  • ICT in the curriculum
  • Origin of the curriculum
  • Centralization
  • Decentralization
احدیان، محمد و محمدی، داوود(1377). مقدمات تکنولوژی آموزشی، تهران: ققنوس.
امام جمعه کاشان، طیبه و ملایی نژاد، اعظم (1385). بررسی تطبیقی تلفیق فاوا در برنامۀ درسی چند کشور جهان و ارائۀ الگویی برای ایران، چکیده مقالات و طرح‌های نوآورانه در همایش ملی نوآوری‌های آموزشی. تدوین هنگامه حامدی و شهلا صادق، تهران: سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی.
حمزه بیگی، طیبه (1383). نگرشی بر برنامۀ درسی مبتنی بر فناوری اطلاعات و نظام مدیریت یادگیری، تهران: آییژ.
حاجی قاسمی، قاسم (1385). معرفی الگوی برنامۀ درسی دوره متوسطه با رویکرد استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات، پایان نامه کارشناسی ارشد، تهران: دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبایی تهران.
جی. گالن سیلور،ویلیام.ام الکساندر،آرتور جی.لوئیس (1378). برنامه‌ریزی درسی برای تدریس و یادگیری بهتر، ترجمۀ غلامرضاخویی نژاد، مشهد: آستان قدس رضوی.
زارعی،بهادر(1383). جهانی شدن: فرصت‌ها و چالش‌های فراروی نظام آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
زمانی، آیت ا... ( 1385). امکان سنجی آموزش از راه دور از طریق اینترنت در هنرستان‌های فنی شهر تهران از دیدگاه مدیران و دبیران،پایان نامه کارشناسی ارشد، تهران: دانشگاه علامه طباطبایی.
ذوعلم،علی(1384). میزگرد نقد و ارزیابی نظام برنامه‌ریزی درسی در آموزش و پرورش از منظر تمرکزو عدم تمرکز، کرمان: همایش انجمن مطالعات برنامۀ درسی ایران.
ذوفن، شهناز(1385). کاربرد فناوری‌های جدید در آموزش، تهران: سمت.
سلسبیلی، نادر(1382). «دیدگاه‌های برنامۀ درسی، برداشت‌ها، تلفیق‌ها و الگوها»، تهران: پژوهشکده تعلیم و تربیت.
سیلور، جی گالن و دیگران(1378). برنامۀ درسی برای تدریس و یادگیری بهتر، ترجمۀ غلامرضا خوی نژاد، مشهد: به نشر.
شعبانی، حسن(1384). چالش‌ها و رویکرد‌های عصر اطلاعات و ضرورت تحول در ساختار و فرایند اجرای برنامۀ درسی آموزش عالی، در همایش سالانۀ برنامۀ درسی در عصر فاوا، انجمن برنامه‌ریزی درسی ایران، تهران: آییژ.
شهرکی پور، حسن‌و بنی سی، پری ناز(1383).« ظهور پداگوژی جدید در هزاره سوم» چاپ اول،تهران: فراشناختی اندیشه.
شورت، ادموند. (1387). روش‌شناسی مطالعات برنامه‌درسی. ترجمۀ محمود مهرمحمدی و همکاران، تهران: پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش و سمت.
صالحی حسینی، مرتضی(1369). مجموعه مقالات کاربرد کامپیوتر در آموزش، تبریز: دانشگاه تبریز.
صرافی زاده، اصغر(1386). فناوری اطلاعات در سازمان، مفاهیم وکاربردها، تهران: میر.
طوسی، محمد علی (1379). آموزش و پرورش متمرکز و غیرمتمرکز. نشریه دانشکده علوم تربیتی، دانشگاه تهران، شماره2-3.
عطاران، محمد (1381). جهانی شدن، فاوا و تعلیم و تربیت. تهران: مدارس هوشمند.
غفاری، محمد (1379). تأثیر به کارگیری فناوری اطلاعات در بهبود روش‌ها در مرکز آموزش مدیریت دولتی، پایان‌نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد سیستم‌های اطلاعات مدیریت: مرکز آموزش مدیریت دولتی.
مولا، فرناز(1380). بررسی نظرات معلمان، مدیران و گروه‌های آموزشی درباره میزان تمایل آن‌ها به برنامه‌ریزی درسی غیرمتمرکز در مدارس متوشطه شیراز. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد.
مهرمحمدی، محمود (1381). برنامۀ درسی: نظرگاه‌ها، رویکردها، چشم اندازها. مشهد: به نشر.
مهرمحمدی محمود(1381). « تأملی در ماهیت نظام متمرکز برنامه‌ریزی درسی»، در برنامۀ درسی: نظرگاه‌ها، رویکردهاو چشم اندازها. مشهد: به نشر.
مهرمحمدی، محمود (1383 ). بازاندیشی مفهوم و مدلول انقلاب آموزشی در عصر اطلاعات و ارتباطات، سومین همایش انجمن مطالعات برنامۀ درسی ایران، برنامۀ درسی در عصر فاوا، تهران.
.
Beauchamp, G.A. (1981). Curriculum Theory. Fourth edition. Wilmette Illionois:The Kagg press.
Macdonald,J.B. & Wolfson. zaret. (1973).Reschooling society,A conceptual Model, ASCD.
Sabar,N (1984). School Based curriculum Development, International Encyclopedia of Education.
Sabar, N. (1989). school-based curriculum development.International Encyclopedia of Education. Supplementary Volume(1989), N. posthelwaite and. T. Husen (EDS).
UNESCO(2005). Decenteralization in Education: National policies and practices paris: UNESCO